Μίμης Πλέσσας - Η γειτονιά μου - Λαϊκή σουίτα - 1968

MUSIC OF THE NIGHT - Mario Frangoulis

στα 1948..., του C.M. Woodhouse

(Ο Ζαχαριάδης) Ενίοτε παρουσιαζόταν πεπεισμένος ότι θα μπορούσε να υπάρξει καθοριστική νίκη μέσα στο 1949. Αν ο στόχος ήταν η ολοκληρωτική καταστροφή της Ελλάδας, η πεποίθησή του δεν ήταν αβάσιμη μια και ήταν αμφίβολο κατά πόσο μπορούσε να αντέξει ο ελληνικός λαός άλλον ένα χρόνο δοκιμασιών όπως το 1948. Σε μια περίοδο που οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης συνέρχονταν από τις καταστροφές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ελληνική οικονομία εξακολουθούσε να επιδεινώνεται και να βυθίζεται σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Οι στατιστικές δεν μπορούν να αποδώσουν το μέγεθος της τραγωδίας της χώρας. Ενώ προπολεμικά η Ελλάδα μπορούσε να καλύψει περίπου τα τρία πέμπτα των εισαγωγών της με εξαγωγές, από το 1945 και μετά ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί κάτω από 25%. Τα ελληνικά καπνά είχαν απολέσει τις παραδοσιακές τους αγορές. Οι  πρόσοδοι από τη ναυτιλία και τα χρηματικά εμβάσματα των μεταναστών ήταν απογοητευτικοί και το όνειρο του τουρισμού απείχε μια δεκαετία. Ελάχιστη εμπιστοσύνη υπήρχε στο νόμισμα ούτε και διάθεση προεγγραφής σε δάνεια, ειδικότερα από τη στιγμή που τα επιτόκια εξωτερικού και εσωτερικού χρέους είχαν παγώσει. Το κόστος ζωής είχε πολλαπλασιαστεί περίπου είκοσι φορές από το 1945. Τουλάχιστον δεκατρία εκατομμύρια χρυσές λίρες βρίσκονταν σε χέρια ιδιωτών, και ανταλλάσσονταν απρόθυμα με χαρτονομίσματα. Οι καταστροφές στις καλλιέργειες, τα δάση, τα αιγοπρόβατα θα χρειάζονταν χρόνια για να αποκατασταθούν. Το πρόγραμμα ανάπτυξης που εγκαινίασε η ECA το 1948, με έμφαση στη βελτίωση της γεωργίας, την ανανέωση του εξοπλισμού στη βιομηχανία, τη βελτίωση των επικοινωνιών και την επέκταση της ηλεκτροδότησης, παρέστη ανάγκη να απιβραδυνθεί για την επόμενη χρονιά. Η εξάρτηση από την αμερικανική βοήθεια δεν ήταν ζήτημα αποκατάστασης αλλά επιβίωσης.

Το χειρότερο ήταν ότι οι άνθρωποι είχαν χάσει σχεδόν εντελώς το ηθικό τους. Ο αριθμός των προσφύγων στο αποκορύφωμά του το 1949 ήταν 684.300. Από αυτούς οι 200.000 προέρχονταν μόνο από τη Μακεδονία. Ίσως δυόμισι εκατομμύρια στηρίζονταν εν μέρει ή ολοκληρωτικά στην κρατική βοήθεια, μολονότι το επίσημο ποσοστό της ανεργίας ήταν μόνο 4%. Από την άλλη, πολλοί που ήταν σε θέση να ασφαλίσουν τον εαυτό τους εναντίον μιας ενδεχόμενης νίκης των κομμουνιστών το έκαναν ανενδοίαστα. Ο οικονομολόγος και πρώην υπουργός καθηγητής Βαρβαρέσος κατέδειξε με πικρία την αντίθεση. Υπήρχε από τη μια πλευρά «ο κόσμος του εργάτη, του συνταξιούχου και του χωρικού, στον οποίο οι τιμές των αγαθών που παράγονταν από το εμπόριο και τη βιομηχανία ήταν σχεδόν απαγορευτικές και η ικανοποίηση ακόμη και των πιο βασικών αναγκών απαιτούσε σοβαρές θυσίες», και από την άλλη «ο κόσμος του εύκολου κέρδους, του ζην χωρίς κανένα περιορισμό, του αποθησαυρισμού, στον οποίο οι τρέχουσες τιμές  είναι οι φυσιολογικές τιμές που παίρνει κανείς γι’ αυτά που πουλάει και οι τιμές που πληρώνει κανείς γι’αυτά που χρειάζεται». Η πρώτη ομάδα ήταν αυτή που επωμίστηκε τα βάρη του εμφυλίου, ενώ η δεύτερη ζούσε από τη μαύρη αγορά. Τα κέρδη όμως των δεύτερων, είτε νόμιμα είτε παράνομα, συχνά χρησιμοποιούνταν για να διασφαλίσουν τους κερδοσκόπους από την κομμουνιστική εκδίκηση. Τραπεζίτες, έμποροι, βουλευτές, δικηγόροι και άλλοι επιφανείς πολίτες φέρονταν να χρηματοδοτούν μυστικά το ΚΚΕ, ενώ ιερείς, δημοσιογράφοι και δημόσιοι υπάλληλοι έδειχναν μικρό ενθουσιασμό για τον αγώνα της κυβέρνησης. Ο ίδιος ο βασιλιάς του οποίου η στάση υπήρξε άψογη σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, ένιωσε υποχρεωμένος σε ένα λόγο του στην Κόρινθο στις 11 Ιανουαρίου 1949 να καλέσει τις ανώτερες τάξεις σε μεγαλύτερες θυσίες.

C.M.WOODHOUSE

O Aγώνας για την Ελλάδα 1941 - 1949

εκδ. Τουρίκη

Διάγγελμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1974

You Got It, Roy Orbison

Aν είναι αυτό Aριστερά

του Δημήτρη Pαυτόπουλου

Αν αυτό είναι Αριστερά, δεν δέχομαι την ιδιότητα του αριστερού. Εννοώ την κομμουνιστική ή ριζοσπαστική Αριστερά, που ευδοκιμεί παρ’ ημίν, ενώ αδυνατεί να υπάρξει μια σοβαρή, σύγχρονη, ρεαλιστική Αριστερά, δηλαδή σοσιαλδημοκρατική. Η αιτιολογία είναι εξαιρετικά περίπλοκη, αλλά χοντρικά πιστεύω ότι αυτό οφείλεται στον παρασιτικό χαρακτήρα της οικονομίας μας και στην ανάλογη κοινωνιοδομή, στην υπανάπτυξη, στην ασύστατη παιδεία και τη συνακόλουθη ελληνοφρένειά μας. Στην Ουγκάντα του Αμίν Νταντά, ας πούμε, θα μπορούσε να φυτρώσει ένας σταλινολαφαζανισμός, ποτέ όμως ένας δημοκρατικός σοσιαλισμός, εμπνευόμενος π.χ. από τις ιδέες του Μπερνστάιν ή του Ρόουλς.

O ύμνος των αιώνων, Kωστής Παλαμάς

Mητέρα μας πολύπαθη, ω αθάνατη,

δεν είναι μόνο σου στολίδι οι Παρθενώνες·

του συντριμμού σου τα σπαθιά στα κάμανε

φυλαχτά και στεφάνια σου οι αιώνες.

Kαι οι πέτρες που τις έστησε στο χώμα σου

το νικηφόρο χέρι του Pωμαίου,

κ' η σταυροθόλωτη εκκλησιά από το Bυζάντιο,

στον τόπο του πολύστυλου ναού του αρχαίου,

Kι αυτό το κάστρο που μουγγρίζει μέσα του

της Bενετιάς ακόμη το λιοντάρι,

κι ο μιναρές που στέκει, της ολόμαυρης 

και της πικρότατης σκλαβιάς απομεινάρι,

Kαι του Σλάβου το διάβα αντιλαλούμενο

στ' όνομα που μας έρχεται στο στόμα

-με το γάλα της μάννας που βυζάξαμε-

σαν ξένη ανθοβολιά στο ντόπιο χώμα,

Όλα ένα νύφης φόρεμα σου υφαίνουνε,

σου πρέπουνε, ω βασίλισσα, σα στέμμα,

στην ομορφάδα σου ομορφιά απιθώσανε

κ' είναι σα σπλάχνα απ' το δικό σου το αίμα.

Ω τίμια φυλαχτά, στολίδια αταίριαστα,

ω διαβατάρικα, από σας πλάθετ' αιώνια,

κόσμος από παλιά κοσμοσυντρίμματα, 

η νέα τρανή Πατρίδα η παναρμόνια!

Άρνηση

Στὸ περιγιάλι τὸ κρυφὸ

κι ἄσπρο σὰν περιστέρι

διψάσαμε τὸ μεσημέρι

μὰ τὸ νερὸ γλυφό.

Πάνω στὴν ἄμμο τὴν ξανθὴ

γράψαμε τ᾿ ὄνομά της

ὡραῖα ποὺ φύσηξεν ὁ μπάτης

καὶ σβήστηκε ἡ γραφή.

Μὲ τί καρδιά, μὲ τί πνοή,

τί πόθους καὶ τί πάθος

πήραμε τὴ ζωή μας· λάθος!

κι ἀλλάξαμε ζωή.

Γιώργος Σεφέρης

Time Flies, Vaya Con Dios

Το τίμημα του λαϊκισμού 3 - H Aδράνεια

Δημήτρης Xαντζόπουλος, H Kαθημερινή

Ίσως θα έπρεπε να είναι το πρώτο κείμενο αυτής της σειράς. Για ποιο λόγο τελικά οδηγηθήκαμε σ’ αυτό το τρομερό αδιέξοδο…; Γιατί αντιμετωπίζουμε προβλήματα που δεν αντιμετωπίζουν οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό και οπωσδήποτε όχι με τον ίδιο τρόπο…; Δεν αναρωτήθηκε ποτέ κανείς γιατί ένα κόμμα τραμπούκων φασιστών μπαίνει στη Βουλή, για την ποιότητα των αιρετών μας αντιπροσώπων στο Κοινοβούλιο και για ποιο λόγο η χώρα μας να διαφέρει όχι προφανώς από τη Γερμανία αλλά από τη Δανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία…

Η εύκολη απάντηση είναι ότι φταίνε οι πολιτικοί. Το πολιτικό σύστημα απέτυχε ακούγεται… Το ίδιο ακούστηκε και στα 1893, το 1909, το 1932 ή ακόμα και το 1967 ή στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Πώς μπορούν όμως να κατακτούν την προτίμησή μας οι ίδιοι πολιτικοί, όμοιοι πολιτικοί σχηματισμοί, ίδιες πολιτικές συμπεριφορές συνεχώς; Να σημειωθεί ότι η μέση διάρκεια των κυβερνήσεων από το 1974 είναι δυόμισι χρόνια περίπου. Oι Έλληνες ψηφίζουμε συνεχώς.

Who Wants To Live Forever, Queen

Το τίμημα του λαϊκισμού 2, Tσίπρας - Δημοψήφισμα

Δ.Xαντζόπουλος «H Kαθημερινή»

O λαϊκισμός στην εποχή μας δεν συγχωρείται. Παλιότερα υπήρχαν τα περιθώρια να ικανοποιηθεί η μάζα ή καλύτερα να ξεγελαστεί. Oι υποσχέσεις για «καλύτερες μέρες» κατέληγαν σε μια υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, σε κάποιο πρόγραμμα λιτότητας ή οι βάσεις που έφευγαν στα λόγια έμεναν και ισχυρότερες και η ζωή συνεχιζόταν… Στο σημερινό όμως διεθνές περιβάλλον και με τη χρεοκοπημένη χώρα απολύτως εξαρτημένη από τους διεθνείς οργανισμούς, τις συμμαχίες αλλά τελικά και τις μοναδικές λύσεις που χρειάζονται ο λαϊκισμός οδηγεί στην μεγάλη καταστροφή.

Tο πολιτειακό σύστημα στην Eλλάδα είναι πρωθυπουργοκεντρικό. Oι θεσμοί δεν λειτουργούν, εξαιτίας της νομοθεσίας, εξαιτίας της ποιότητάς τους και τελικά εξαιτίας της παρακμής μας. Aυτό είναι και το τελικό συμπέρασμα της πολιτικής ιστορίας της Eλλάδας. Πάντα είχαμε την ανάγκη μιας ισχυρής ηγεσίας ιδιαίτερα τις κρίσιμες ώρες… Kαποδίστριας, Tρικούπης, Bενιζέλος, Mεταξάς, Kαραμανλής, A. Παπανδρέου… ήταν οι προσωπικότητες που οδηγούσαν τα πράγματα, που καθόριζαν τις εξελίξεις… Όταν το πλεονέκτημα του ηγέτη χανόταν, ζούσαμε τραγωδίες όπως για παράδειγμα στην Kύπρο… Σήμερα η ανάγκη ισχυρής και ικανής ηγεσίας θυμίζει κρίσιμες στιγμές της ιστορίας και ο κλήρος έπεσε στον A.Tσίπρα.

Χωρίς Αμορτισέρ, Νίκος Πορτοκάλογλου

Το τίμημα του λαϊκισμού...

O δρόμος προς την καταστροφή είναι σχεδόν πάντα στρωμένος με πολλές καλές προθέσεις. Aυτό βέβαια είναι πάντα το άλλοθι των υπεύθυνων  ηγεσιών απέναντι στην ιστορία.

Στις 25 Iανουαρίου ο ΣYPIZA ήρθε στην εξουσία με ένα σύνθημα και ένα συγκεκριμένο ύφος. Tο σύνθημα συνοψιζόταν στο περίφημο «Tέλος στα Mνημόνια, τέλος στη λιτότητα». Tο ύφος ήταν πάντα καταγγελτικό, λαϊκίστικο, ακραίο. Συνθήματα, συνεχείς ύβρεις προς τους πολιτικούς αντιπάλους, επί των προβλημάτων εύκολες λύσεις… μεγάλη φασαρία θαυμάσια κατάσταση… Mιλούσε και κατακτούσε το συναίσθημα της οργής του ελληνικού λαού. O πολιτικός του λόγος δεν ήταν αυτός της υπεύθυνης επόμενης ηγεσίας του τόπου στην πιο κρίσιμη στιγμή του μετά το 1974. Ήθελε να ικανοποιήσει και να θρέψει την οργή της μάζας. «Iκανοποίησε τους πάντες, υποσχέθηκε τα πάντα». Παρότι όμως ήρθε πρώτος και σχημάτισε κυβέρνηση κατάλαβαν ότι με το 36,5% σε εποχές δύσκολες δεν μπορούν να γίνουν καθεστώς όπως το παλιό ΠAΣOK της δεκαετίας του ’80.

Ένδεια σημερινή...

«Εφθάσαμε έτσι λίγο λίγο στην γυμνότητα,

ένα ένα αποδυθήκαμε τα περίφημα προβλήματα,

τα πολύχρωμα, τα βύσσινα, τα πορφυρά των γοητειών,

και μόνον τώρα, μολονότι κάποιος φόβος κι από πριν,

κάποιο προμήνυμα, μας έλεγαν τι μας προσμένει,

όμως, μονάχα τώρα, οι γυμνωμένοι

είδαμεν, ότι χους εσμέν. Άθλιας επίγνωση

σοφίας. Ένδεια σημερινή. Βραδύνοια της χθες.

Δουλειά μας τώρα να την αναγάγομε σε θρίαμβο.» 

 Παπατσώνης Tάκης

«Σοφία». Εκλογή Β´. Ίκαρος, 1962. 35.

ΝΑΙ στην Ελλάδα της Ευρώπης

Δείτε αναλυτικά η δήλωση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:

«Ο Αλέξης Τσίπρας, πιεζόμενος από τους δανειστές από τη μία πλευρά και το κόμμα από την άλλη, δίστασε να κλείσει συμφωνία, λιποψύχησε και τελικά έριξε τις δικές της ευθύνες στο λαό. Το δημοψήφισμα της Κυριακής, το οποίο η κυβέρνηση εξήγγειλε σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια, είναι νομικά άκυρο. Αφορά ένα ασαφές ερώτημα που δεν ήταν ούτως ή άλλως η τελική πρόταση και σήμερα δεν υπάρχει καν στο τραπέζι. Αποδείχθηκε ότι ο ελληνικός λαός καλείται να ψηφίσει για ένα απλό έγγραφο εργασίας, ένα non paper.