Παλιές αμαρτίες...

  Αν δει κάποιος την πορεία του ελληνικού κράτους από το 1974 και μετά χωρίς κομματική εμπάθεια, θα κατανοήσει με αρκετή ευκολία τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας. Είναι εντυπωσιακή η αντίθετη πορεία της ελληνικής οικονομικής πολιτικής σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο. Σε πολλές περιπτώσεις η ίδια η κοινωνία φάνηκε να προηγείται των πολιτικών επιλογών, αν και στο μεγαλύτερο μέρος της ήταν δέσμια και στο τέλος ίσως και συνένοχη για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. 

Το ελληνικό κράτος ιδιαίτερα από το 1981 και ύστερα προσπάθησε να δημιουργήσει μία οικονομία εντελώς ελεγχόμενη γιγαντώνοντας αυτό που σήμερα ονομάζουμε δημόσιο. Ο δημόσιος τομέας μεγάλωσε υπερβολικά και οργανώθηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορεί να λειτουργεί χωρίς το πλήθος των υπαλλήλων, που τελικά όλοι χρειάζονται για να εκτελεστεί κάτι πολύ απλό. Είναι χαρακτηριστική εικόνα το πλήθος των υπαλλήλων σε μια εφορία που εργάζονται όλοι πίσω από μια στίβα χαρτιά και ένα κλειστό ή τις περισσότερες φορές άχρηστο ηλεκτρονικό υπολογιστή. Το τραγικό αποτέλεσμα είναι το κράτος να μην εξυπηρετεί και να χρειάζονται όλο και περισσότεροι υπάλληλοι ή για να βγει η δουλειά ή για να εξυπηρετηθεί το πελατειακό πολιτικό σύστημα. ‘Eτσι δημιουργήθηκε ένα κράτος που δεν μπορούσε πια και να ελεγχθεί. Καλυμμένοι όλοι πίσω από την ιερή αγελάδα της μονιμότητας, χωρίς να είναι δυνατός κανένας διοικητικός έλεγχος, ανέχονταν υποθέσεις διαφθοράς που έκλειναν με κάποιο κομματικό συγχωροχάρτι. 

Μία άλλη αμαρτωλή ιστορία ήταν οι προβληματικές επιχειρήσεις και οι περίφημες ΔEKO (γιατί τις λέμε έτσι δεν μπορώ να το καταλάβω ακριβώς). ‘Oποιος δεν μπορούσε να κρατήσει την επιχείρησή του την πουλούσε στο δημόσιο το οποίο αναλάμβανε και τα χρέη του επιχειρηματία… ‘Eτσι το δημόσιο εμπορευόταν παντελόνια, εσώρουχα, τσιμέντα και ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς και τα χρέη φυσικά μεγάλωναν. Oι ΔEKO κατάφεραν να είναι ελλειμματικές ενώ είχαν το μονοπώλιο στον τομέα τους. ‘Eτρεχαν μόνες τους και έρχονταν δεύτερες. 

‘Oλο αυτό το τεράστιο κράτος δημιούργησε συμφέροντα που είχαν να κάνουν με προμήθειες, αναθέσεις κ.ά. και έτσι στην Eλλάδα δημιουργήθηκε ένας επιχειρηματικός κόσμος που συντηρούνταν από το δημόσιο που είχε την τύχη να διαχειριστεί και τα χρήματα από την E.E. Οι μεγάλοι επιχειρηματίες βολεύτηκαν από την κατάσταση και δεν διεκδίκησαν κάτι διαφορετικό αφού πλούτιζαν χωρίς ιδιαίτερο κόπο. Oι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες πάλι προσπαθούσαν να ανταποκριθούν στην υψηλότατη φορολογία με φοροδιαφυγή που την αισθάνονταν και ηθικά σωστή και πολλές φορές απαραίτητη για να κρατήσουν τις επιχειρήσεις τους. Με δεδομένο ότι στην Eλλάδα κανείς δεν αγαπάει το κράτος, αφού το αισθανόμαστε κάτι ξένο, όλοι κοίταζαν την τσέπη τους και την αρπαχτή όπως και όσο μπορούσε ο καθένας.

Παντού έβλεπες κρατικά μονοπώλια ή ιδιωτικά ολιγοπώλια που δημιουργούνταν με τη βοήθεια του κράτους. ‘Oλα ρυθμίζονταν από την κυβέρνηση. Κανένας ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών χαμηλές ιδιωτικές επενδύσεις καμία καινούρια ιδέα, παντού στασιμότητα. ‘Aρα λίγες θέσεις εργασίας, χαμηλές αμοιβές (εκτός από κάποιες κρατικές), κακές υπηρεσίες, ακρίβεια, πληθωρισμός, χαμηλή παραγωγικότητα παρά τις πολλές ώρες εργασίας στον ιδιωτικό τομέα.

Το κράτος ξόδευε και, όταν δεν είχε να ξοδέψει, δανειζόταν. ‘Oταν δεν είχε να πληρώσει τα δανεικά έβαζε φόρους. Οι πλούσιοι γίνονταν πλουσιότεροι με τους γνωστούς τρόπους, οι πιο αδύνατοι οικονομικά προσπαθούσαν να βρουν κάποια «θαλπωρή» από το δημόσιο και όλοι ήμασταν ευχαριστημένοι από την ανεπάρκειά μας. 

‘Oλα τα παραπάνω δημιούργησαν μία ανίκητη νοοτροπία στο λαό που με τραγική ειρωνεία καλούνται να αλλάξουν αυτοί ακριβώς που τη δημιούργησαν στον κόσμο. ‘Eνας Παπανδρέου, ο Πάγκαλος και η Kατσέλη. Προσπαθούν όμως με υλικά και νοοτροπία του παρελθόντος. Φόρους, φόρους, φόρους και ό,τι εισπράξουμε από τα συνήθη κορόιδα τους μισθωτούς και τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες.Καμιά αλλαγή στο κράτος (από τον Kαλλικράτη ξεκίνησαν...), καμιά δικαιοσύνη στα μέτρα, καμιά ιδιωτικοποίηση, κανένα άνοιγμα στις αγορές, καμιά αλλαγή προσώπων στις εφορίες, κανένας αέρας αλλαγής. ‘Oταν θα τα έχουν καταφέρει, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το 20% ανεργίας, που ο ίδιος ο υπουργός προβλέπει, αφού το έλλειμμα θα έχει μειωθεί με τον έναν ή άλλο τρόπο  αλλά μάλλον θα θυμίζουμε το ανέκδοτο του Xότζα που όταν έμαθε το γάιδαρό του να μην τρώει, πέθανε. 

Αν δεν δοθούν επιχειρηματικά κίνητρα, αν δεν εφαρμοστεί εκείνη η πολιτική που από τη μια θα απελευθερώνει και από την άλλη θα ενισχύει τον ανταγωνισμό όχι εις βάρος των εργαζομένων των 1000€ το μήνα, αλλά υπέρ του μικρού επιχειρηματία, αν η οικονομία δεν αποκτήσει κάποιο προσανατολισμό, έστω σε πεδία που θεωρούνται προνομιακά για τη χώρα, τότε το μέλλον θα είναι πολύ σκληρό για όλους και κυρίως για αυτούς που δεν έφταιξαν σε τίποτα. ‘Hδη κάποιοι μιλούν για μία χαμένη γενιά. Να μην υποθηκεύσουμε και το μέλλον της επόμενης. 

Γ.K.