O Kωνσταντίνος Kαραμανλής είχε πει κάποτε ότι οι δημοκρατίες που λειτουργούν σωστά δεν χρειάζονται εξαιρετικής ευφυΐας πολιτικούς για να λειτουργήσουν και να οδηγήσουν τις κοινωνίες τους στην πρόοδο. Το μόνο που χρειάζονται οι πολιτικοί είναι ηθικές αντιστάσεις σ’ αυτά που θα βρουν μπροστά τους. Είναι αλήθεια ότι οι δημοκρατίες δεν έχουν ανάγκη σημαντικών προσωπικοτήτων για να λειτουργήσουν σωστά. Τη μεγαλύτερη ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία του πολιτεύματος έχουν οι θεσμοί.
Στην Eλλάδα υπάρχει ένα διαχρονικό πρόβλημα στη λειτουργία των θεσμών και ίσως αυτός είναι ο λόγος που έχουμε ταυτίσει κάθε εθνική επιτυχία με κάποια σημαντική προσωπικότητα. Κράτος στην αρχή της νέας πορείας του έθνους δεν γίναμε μόνοι μας αλλά μας έκανε ο Kαποδίστριας. Η Eλλάδα δε διπλασιάστηκε με τις δικές της δυνάμεις αλλά τη διπλασίασε ο Bενιζέλος. Την εθνική άμυνα το 1940 τη χρωστάμε στον I.Mεταξά. Το «οικονομικό θαύμα» της οκταετίας 1955-63 οφείλεται μόνο στον Kαραμανλή. Την αποκατάσταση της δημοκρατίας την χρωστάμε επίσης στον Kαραμανλή ενώ και στην EOK μας έβαλε μόνος του. Αντίστοιχα κάθε εθνική συμφορά ή υποχώρηση την έχουμε ταυτίσει πάλι με πρόσωπα. Για την Mικρασιατική καταστροφή ευθύνονται οι έξι και ο βασιλιάς. Για την δικτατορία ευθύνονται μόνο οι συνταγματάρχες. Για την σημερινή οικονομική κατάσταση της χώρας ευθύνεται ο Kαραμανλής ο νεότερος ή ο Σημίτης και πάει λέγοντας. Στην απόδοση ευθυνών συνήθως επηρεαζόμαστε και από την πολιτική μας τοποθέτηση και έτσι κάπως στο τέλος είναι θολή η κατάσταση αλλά σε κάθε περίπτωση ψάχνουμε να βρούμε κάποιον ένοχο ή κάποιους υπαίτιους που θα μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού. Στο τέλος όμως πάντα θα φταίνε και οι ξένοι.
Δε διαφωνώ εντελώς με τις παραπάνω κοινές στον λαό παραδοχές. Δεν παραγνωρίζω την ανάγκη να υπάρχει η ικανή ηγετική φυσιογνωμία στη σωστή στιγμή. Αλλά σκέφτομαι το αν είναι σωστή η τόσο συχνή αναζήτηση κάποιου «σωτήρα», κάποιου «μάγου» που με μια απόφαση θα μας λύσει τα προβλήματα, κάποιου που θα αποδειχθεί ανώτερος της κοινωνίας και η παρουσία του θα σκεπάσει τα προβλήματα που υπάρχουν στη λειτουργία των θεσμών, αλλά και όλων των παραγόντων που έχουν κοινωνική δράση.
Ο ‘Eλληνας πάντα ψάχνει μια ισχυρή προσωπικότητα, έναν ηγέτη, που θα τον φροντίσει, θα τον δικαιώσει, θα κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα ή θα ταιριάζει στον χαρακτήρα του. ‘Eτσι εναποθέτει πάντα τις ελπίδες του σε πρόσωπα που ακούγονται ευχάριστα, κουβαλούν ένα «βαρύ» όνομα, υπόσχονται πολλά. Αυτοί οι «ηγέτες» πρέπει να ακούν, να επικοινωνούν από το «μπαλκόνι», να απολύουν υπουργούς από το αεροπλάνο, να κάνουν «βαρυσήμαντες» δηλώσεις χωρίς ουσία. Aυτοί οι ηγέτες δεν πρέπει να κάνουν λάθη και αν κάνουν τους συγχωρούνται. Αυτά τα χαρακτηριστικά όμως έχουν ημερομηνία λήξης. Στο τέλος, όταν η απογοήτευση θα έρθει, λειτουργούμε σαν απατημένοι, γεμάτοι οργή, χωρίς να έχουμε καταλάβει ότι συνεργήσαμε στην εξαπάτησή μας. Στο τέλος μας μένει μόνο η απογοήτευση, τα προβλήματα και η αναζήτηση του επόμενου…
Γ.K.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου