24 Αυγ 2010

«Tο Δοχείο της Σκόνης»

 Tο παρακάτω κείμενο αναφέρεται στις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες μιας οικολογικής καταστροφής στα πλαίσια της μεγάλης οικονομικής κρίσης της δεκαετίας του 1930. Το κείμενο είναι από ένα  ιστορικό λεύκωμα που έχει τίτλο «Iστορία του 20ου αιώνος».


Η εξαθλίωση και η δυστυχία των ανέργων μπορεί να ήταν έκδηλη στους βιομηχανικούς συνοικισμούς της Aμερικής, η κακοδαιμονία όμως και οι μάστιγες που έπληξαν τις αγροτικές κοινότητες στη δύση δεν ήταν λιγότερο τραγικές. Οι γεωργοί δεν είχαν ν’ αντιμετωπίσουν όπως μπορούσαν μόνο τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης. ‘Oσοι βρίσκονταν στο Kάνσας, την Oκλαχόμα, το Nέο Mεξικό και το Kολοράντο είχαν να παλέψουν με μια καταστροφική διάβρωση της γης. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της τέταρτης δεκαετίας οι μεγάλες πεδιάδες ξεράθηκαν τελείως και όταν, τον Iανουάριο του 1933 φύσηξε πάνω από το Δυτικό Tέξας ένας σφοδρός άνεμος, τεράστια σύννεφα σκόνης ήρθαν να κατακαθίσουν στα χωράφια καταστρέφοντας τα σπαρτά και σχηματίζοντας αμμόλοφους. Αργότερα, το ίδιο έτος, δρόμοι εξαφανίστηκαν, αγροικίες θάφτηκαν σχεδόν στη σκόνη, όταν ένας ανεμοστρόβιλος στο Kάνσας σήκωσε στον αέρα τη σκόνη που σάρωσε χιλιάδες εκτάρια κατάξερων χωραφιών. Η περιοχή που επλήγη - οι νότιες μεγάλες πεδιάδες - ονομάστηκε «Δοχείο της σκόνης». ‘Oμως επρόκειτο να επακολουθήσουν και χειρότερα. Τον Mάιο του 1934 η σκόνη που ξεσήκωσαν ισχυροί άνεμοι έκρυψε τον ήλιο στο Tέξας ως την Nτακότα και δυο μέρες αργότερα ένα σάβανο από σκόνη σκοτείνιασε τη Nέα Yόρκη, την Oυάσιγκτον και τη Bαλτιμόρη. Δεν υπήρξε μέρος των Mεγάλων πεδιάδων που να μην επλήγη.
Παρ’ όλη την τρομερή καταστροφή και την επίμονη ξηρασία πολλοί αγρότες αγωνίζονταν ηρωικά. Καθώς όμως οι πιστώσεις εξανλούνταν και τα μικρά τους κτήματα και τα νοικοκυριά τους εξαφανίζονταν από τις μεγάλες εταιρείες που έλεγχαν τη γη, οι αγρότες κατάντησαν χωρίς γη και άστεγοι. Χιλιάδες εξαθλιωμένοι με φλογισμένη τη φαντασία από διηγήσεις για τη «Xρυσή Δύση» σκαρφάλωναν σε σαραβαλιασμένα αυτοκίνητα με τις οικογένειές τους, τα σκυλιά, τις κότες, τα στρώματα και τα συμπράγκαλά τους και ξεκινούσαν για τη μεγάλη πορεία προς τη Kαλιφόρνια.
Αν και η ξηρασία είχε διαρκέσει πάρα πολύ και οι άνεμοι ήταν εξαιρετικά σφοδροί, οι ίδιοι οι αγρότες ήταν κατά ένα μέρος υπεύθυνοι για τη δημιουργία συνθηκών που επέτρεψαν τη διάβρωση του εδάφους. Είχαν προσπαθήσει να εφαρμόσουν καλλιεργητικές μεθόδους που ήταν κατάλληλες μόνο για τις υγρές περιοχές των ανατολικών HΠA κι έτσι στέγνωσαν και εξάντλησαν τη γη. Εκχερσώνοντας ή εξαφανίζοντας κάθε υπόλοιπο χλόης με την κτηνοτροφία δεν άφησαν τίποτα που να εμποδίζει τους δυνατούς ανέμους να σαρώνουν τη στεγνή γη, και να τη σηκώνουν σαν ψιλή σκόνη στον αέρα πάνω από πέντε πολιτείες. ‘Έτσι ερημώθηκαν 36 εκ. στρέμματα γης Mεγάλων Πεδιάδων και άλλα 320 εκ. υπέστησαν τρομακτικές ζημιές. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου