12 Ιαν 2011

Σταχανοβισμός

Πολλοί γράφουν και προτείνουν τη σύνδεση της παραγωγικότητας με την αμοιβή του εργαζομένου.  Kάτι τέτοιο εφαρμόστηκε προπολεμικά στην EΣΣΔ επί Στάλιν. Δεν γνωρίζω αν προτείνεται κάτι παρόμοιο αλλά έχει ενδιαφέρον να μελετήσει κάποιος τι συνέβη τότε.
Τη νύχτα της 30ης Aυγούστου 1935 ένας άγνωστος ανθρακωρύχος του Nτονμπάς, ο Aλεξέι Σταχάνοφ, 29 ετών, άρχισε τη βάρδιά του.
Είχε προσφερθεί να γιορτάσει τη Διεθνή Hμέρα των Nέων πετυχαίνοντας κάποιο μεγάλο παραγωγικό άθλο. Πέντε ώρες και τρία τέταρτα αργότερα είχε εξορύξει 102 τόνους ανθρακίτη - ξεπερνώντας πάνω πάνω από 14 φορές τη  νόρμα του. Πέτυχε αυτό το κατόρθωμα μαζί με δυο βοηθούς, μπροστά στον διευθυντή του ορυχείου, σ’ ένα εκπρόσωπο του κόμματος και στον αρχισυντάκτη της τοπικής εφημερίδας του κόμματος, και κέρδισε μέσα σε μια νύχτα πάνω από το μέσο μηνιαίο μισθό ενός ανθρακωρύχου.
Ο άθλος του Σταχάνοφ, που επιτεύχθηκε μάλλον με την ορθολογιστική οργάνωση της δουλειάς παρά χάρη σε ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση της προσπάθειάς του, και ίσως με τη βοήθεια και άλλων εργατών, χαιρετίστηκε από μια έντονη εκστρατεία δημοσιότητας και η θεωρία και εφαρμογή του «σταχανοβισμού» δέσποζε στις σοβιετικές εφημερίδες μήνες ολόκληρους, ως το σημείο να αποκλείονται όλες οι άλλες ειδήσεις. Έγινε εθνικός ήρωας. Η κυβέρνηση άδραξε το επίτευγμά του για να εξαπολύσει ένα κίνημα που αποσκοπούσε να εξωθήσει τους εργάτες να καταβάλουν ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες για την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής τάξεως. Tο επίτευγμα του Σταχάνοφ το αντιγράψανε σε όλους τους κλάδους της βιομηχανίας και της γεωργίας. Μεταρρυθμίζοντας τη μέθοδο εργασίας τους και χρησιμοποιώντας συχνά τη βοήθεια ανειδίκευτων εργατών διάφοροι «καινοτόμοι» πραγματοποιούσαν παρόμοιους με τον δικό του άθλους στην υφαντουργία, τη χαλυβουργία, την υποδηματοποιία και σε άλλες βιομηχανίες. Αυτοί οι «Σταχανοβίτες», όπως ονομάζονταν, μπορούσαν ενίοτε να κερδίζουν το εικοσαπλάσιο του κατώτερου ημερομισθίου του εργοστασίου τους. Η ισότητα που χαρακτήριζε τα πρώτα χρόνια του κομμουνιστικού καθεστώτος είχε υποχωρήσει σ’ ένα σύστημα κλιμακούμενων αμοιβών και προνομίων. Άρχισε να αποκρυσταλλώνεται μια άρχουσα τάξη που ξεχώριζε από τη μάζα. Οι Σταχανοβίτες εξασφάλιζαν καλύτερη στέγη και μερίδιο στα σπάνια και ακριβά καταναλωτικά αγαθά που ήταν διαθέσιμα τότε στη Σοβιετική Ένωση.
Η «εργατική αριστοκρατία», όπως έφτασαν να ονομάζονται οι Σταχανοβίτες, προκάλεσε σημαντικές δυσαρέσκειες στους άλλους εργάτες. Οι παραγωγικές νόρμες βασίστηκαν στην απόδοση των καλύτερων εργατών. Έτσι οι Σταχανοβίτες ήταν υπεύθυνοι για τη μείωση των ημερομισθίων των κοινών εργατών, που ένιωθαν δικαιολογημένα ότι αυτοί οι νέοι σοβιετικοί ήρωες πλούτιζαν σε βάρος των άλλων εργατών. Συχνές ήταν οι δολοφονίες Σταχανοβιτών. 
Ο Σταχάνοφ εγκατέλειψε τις στοές το 1936(!) και εργάστηκε σαν διευθυντής ορυχείων και σαν ομιλητής. Ο σταχανοβισμός εξαφανίστηκε κάποια στιγμή και η σοβιετική κυβέρνηση δεν προσέφυγε ξανά σε μαζικά βιομηχανικά κινήματα για να ανεβάσει την παραγωγικότητα. 

3 σχόλια:

  1. Κι υστερα μου λες οτι η κυβερνηση μας δεν ειναι σοσιαληστικη... παρντον, σοσιαλιστικη ηθελα να πω. Ιδου, απο τα βαθη της σταλινικης Σιβηριας ερχονται οι φρεσκες ιδεες της Υπουργου Αποδομησης Παιδειας και Δια Βιου Κοροιδιας Αννυας Διαμαντοπουλοβνας (με παχυ "ς" παρακαλω). Θα συνδεσει μεσω της αξιοκρατικης και επιστημονικης (μη γελας, ρε) αξιολογησης, τους μισθους μας με την παραγωγικοτητα μας. Δηλαδη, οποιος παιρνει κακους βαθμους στην αξιολογηση, θα χανει ενα μερος του μισθου του. Οποιος παιρνει καλους βαθμους, θα κερδιζει κι απο ενα Βραβειο Καινοτομιας, μετα Παρασημου Ανοιχτης Παλαμης (δεν πιστευω να νομιζες οτι θα παιρνει αυξηση μισθου;). Οταν μαλιστα αυτα τα εκλεκτα στελεχη της Παιδειας δινουν διαπιστευτηρια της υπακοης τους και μετα απο ενδελεχη ελεγχο κομματικων φρονηματων, θα γινονται, οπως ο Σταχανοφ, Διυθυντες, Προισταμενοι, Συμβουλοι κτλ. ΕΤΣΙ ΡΕ ΘΑ ΠΑΕΙ ΜΠΡΟΣΤΑ Ο ΤΟΠΟΣ!!!!!!!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η παροιμία "βρήκαμε παπά να θάψουμε και τους ζωντανούς" είναι η σωστή απάντηση στη λογική του κάθε θεωρητικού και του κάθε σταχανοβισμού.
    Ο Ισπανός ποιητής Λόρκα έγραψε αυτό το στίχο για τους κάθε λογής σταχανοβικούς: Έχουν στα ξεροκέφαλά τους μια μάταιη αστρονομία της πιστόλας"
    (Tienen en sus calaveras una vaga astronomia de pistolas).
    Νομίζω πως θέλει να πει, ότι συλλαμβάνουν μια ιδέα που φαίνεται κάπου λογική και προσπαθούν να την εφαρμόσουν παντού. Αν κάπου η πραγματικότητα δεν χωράει στα σχέδιά τους χρησιμοποιούν και τη βία.
    Κάνουν βλακείες με έξυπνο τρόπο, δηλαδή μια τρύπα στο νερό.
    Θυμίζουν τους κλαουνέρηδες του τσίρκου.
    Εκείνοι τουλάχιστον κάνουν τον κόσμο και γελάει. Ετούτοι λαμβάνουν ανώτατα αξιώματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ποιανού είναι αυτό το ενδιαφέρον ιστολόγιο;
    Η ανωνυμία είναι καλή. Πιστεύω όμως ότι αυτή την εποχή του φόβου είναι καλύτερα να μιλάει κανείς χωρίς να κρύβεται. Ο Εχθρός το μόνο που δεν υποφέρει είναι να μην τον παίρνουν στα σοβαρά, δηλαδή να μην τον φοβούνται.
    Φόβος σημαίνει απελπισία και λιγότερη ή καθόλου αγάπη για την ελευθερία.
    Αν δεν αγαπάμε την ελευθερία, για να σώσουμε τη ζωή μας, θα τα χάσουμε και τα δυο. Έτσι γράφουν αυτοί που έζησαν στα φοβερά σοβιετικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως.
    Όσοι προτίμησαν την ελευθερία έσωσαν και το σώμα τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή