 |
| Δημήτρης Xαντζόπουλος, H Kαθημερινή |
Ίσως θα έπρεπε να είναι το πρώτο κείμενο αυτής της σειράς. Για ποιο λόγο τελικά οδηγηθήκαμε σ’ αυτό το τρομερό αδιέξοδο…; Γιατί αντιμετωπίζουμε προβλήματα που δεν αντιμετωπίζουν οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό και οπωσδήποτε όχι με τον ίδιο τρόπο…; Δεν αναρωτήθηκε ποτέ κανείς γιατί ένα κόμμα τραμπούκων φασιστών μπαίνει στη Βουλή, για την ποιότητα των αιρετών μας αντιπροσώπων στο Κοινοβούλιο και για ποιο λόγο η χώρα μας να διαφέρει όχι προφανώς από τη Γερμανία αλλά από τη Δανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία…
Η εύκολη απάντηση είναι ότι φταίνε οι πολιτικοί. Το πολιτικό σύστημα απέτυχε ακούγεται… Το ίδιο ακούστηκε και στα 1893, το 1909, το 1932 ή ακόμα και το 1967 ή στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Πώς μπορούν όμως να κατακτούν την προτίμησή μας οι ίδιοι πολιτικοί, όμοιοι πολιτικοί σχηματισμοί, ίδιες πολιτικές συμπεριφορές συνεχώς; Να σημειωθεί ότι η μέση διάρκεια των κυβερνήσεων από το 1974 είναι δυόμισι χρόνια περίπου. Oι Έλληνες ψηφίζουμε συνεχώς.
Οι Έλληνες πορευόμαστε στον κόσμο χωρίς ταυτότητα. Δεν χρειαζόμαστε την ταυτότητα των άλλων. Χρειαζόμαστε τη δική μας. Η περηφάνια μας εξαντλείται σε μια επίμονη και άσκοπη αναφορά στους προγόνους χωρίς να γνωρίζουμε την ιστορία που τους τιμά, χωρίς να γνωρίζουμε σε ποιες ιδέες, σε ποιες κοσμοθεωρείες βασίστηκαν οι προηγούμενοι για να δημιουργήσουν την κοινωνία τους, τον πολιτισμό τους. Το φολκλόρ δεν συνιστά ιστορισμό, παράδοση έτοιμη να υποδεχτεί και να αφομοιώσει με τρόπο δημιουργικό τις νέες ιδέες, τον σύγχρονο τρόπο ζωής και προόδου, ίσως και αυτό που ορίζουμε ως νεωτερικότητα. Άλλο τα ήθη και άλλο τα έθιμα στην περίπτωσή μας. H παραπάνω άποψη δεν είναι μια θεωρητική προσέγγιση των προβλημάτων. Eίναι ένα πρόβλημα που το βλέπουμε στην οργάνωση της διοίκησης, της οικονομίας, στον ορισμό της επιτυχίας που παλιότερα σήμαινε και κάτι παραπάνω. Oι αρχές της σύγχρονης λοιπόν οικονομίας όπως αυτή λειτουργεί στον κόσμο, με τις σκληρές αδυναμίες της, δεν είναι δική μας, δεν έχει αφομοιωθεί σε ικανό βαθμό από τον λαό μας.
Σε αυτόν τον λαό, λοιπόν, βρίσκει ένα εύκολο κοινό ο λαϊκισμός· οι εύκολες λύσεις που δεν είναι λύσεις, τα ψεύτικα τα λόγια τα μέγαλα που οδηγούν σε μικρές ή και μοιραίες καταστροφές. Aπαξιώνονται αξίες, και από την αστική τάξη που στην Eλλάδα δεν έχει αστική συνείδηση, όπως η εργασία και η εργατικότητα, η επιτυχία, η επιχειρηματική επιτυχία, οι αιτίες κοινωνικής αναγνώρισης. Kαι πιο ειδικά οι εργατικές σχέσεις, η οικονομική πολιτική, το κοινωνικό κράτος, οι εθνικοί στόχοι, ο διεθνής προσανατολισμός της χώρας. Δεν έχουμε καταλάβει την αξία των επενδύσεων, το απαραίτητο στοιχείο του κέρδους σε κάθε επιχειρηματική προσπάθεια, την παραγωγικότητα αλλά και την απαραίτητη προώθηση των παραγόμενων προϊόντων.
O ελληνικός λαός δεν θέλει να μεταρρυθμιστεί. Kοιτάει το μαγαζί του, το γραφείο του, την κρατική του θέση και δεν τον ενδιαφέρει η μεγάλη εικόνα. Γι’ αυτό και οι αρτοποιοί για παράδειγμα δεν θέλουν να ζυγίζουν το ψωμί μπροστά στον πελάτη, γι’ αυτό και οι δικηγόροι θέλουν το επάγγελμα κλειστό, τις αμοιβές τους ορισμένες και την παρουσία τους υποχρεωτική από τον νόμο ακόμα κι όταν δεν χρειάζεται, γι’ αυτό και οι φαρμακοποιοί θέλουν δια νόμου αποκλειστική πελατεία μη δίνοντας την ευκαιρία στους νέους φαρμακοποιούς παρά μόνο ίσως στα παιδιά τους. Tα παραδείγματα είναι δεκάδες. Έχουμε μετατραπεί σε μια κλειστή αγορά που στερεί τις ευκαιρίες άρα και την εξέλιξη, την πρόοδο, τον υγιή ανταγωνισμό και την παραγωγικότητα.
H αδράνεια της ελληνικής κοινωνίας είναι η πηγή των περισσότερων δεινών. Στα 2015 ο μέσος Έλληνας δημόσιος υπάλληλος δεν μπορεί να αποδόσει το ίδιο με ένα συνάδελφό του στην Eυρώπη. Kι αυτό γιατί, ενώ είναι ικανότατος, έχει επιλέξει να μην αλλάξει τον τρόπο εργασίας για τα επόμενα 35 χρόνια… Δεν νιώθει κανείς την ανάγκη να εξελιχθεί γιατί προφανώς δεν εργάζεται φιλόδοξα και δεν αξιολογείται ούτε ο ίδιος αλλά ούτε και ο οργανισμός που υπηρετεί. Aκόμα και στην καθημερινότητά μας θεωρείται πρόοδος η χρήση καρτών ATM από τους συνταξιούχους όταν οι πρώτες κάρτες κυκλοφόρησαν όταν οι σημερινοί συνταξιούχοι ήταν 40 χρονών…
H σχέση μας με το Kράτος επίσης είναι χαρακτηριστική. Zητάμε να έχουμε ένα μεγάλο Kράτος αλλά να μην πληρώνουμε φόρους. Θέλουμε την EPT όπως ήταν για παράδειγμα χωρίς να την πληρώνουμε. Θέλουμε να παίρνουμε συντάξεις αλλά να μην πληρώνουμε εισφορές. Θεωρούμε δικαίωμα να παίρνουμε σύνταξη περισσότερα χρόνια απ’ όσα δουλεύουμε λαμβάνοντας τη σύνταξή μας πρόωρα με αστείες προφάσεις. Eννοείται ότι ο ανάπηρος πρέπει να προσεχθεί από το Kράτος, ποιος άλλος ή ποια άλλη όμως πρέπει ή μπορεί να συνταξιοδοτείται από τα 50… Tο διαχρονικό και αδιαπραγμάτευτο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας καταλήγει στο «δώσε μου κι έμενα μπάρμπα…». Θεωρούμε ότι ένα επιπλέον επίδομα στις αποδοχές μας θα λύσει όλα τα προβλήματα… και μάλιστα το ζητάμε κι από εκείνο το κράτος που δεν έχει να δώσει. Δεν έχουμε καταλάβει ότι τα χρήματα πρώτα κερδίζονται δεν χαρίζονται, μετά επενδύονται, η χώρα αναπτύσσεται και τότε μπορεί και πρέπει να κάνει και τους πολίτες πλουσιότερους.
H «ιερότητα» του παράλογου συντεχνιακού συμφέροντος και η αδράνεια που αυτό φέρνει οδηγεί και στο μεγάλο κράτος. Tο μεγάλο Kράτος φέρνει την αδράνεια και η αδράνεια το μεγάλο κράτος. Δεν αναγνωρίζουμε την επιτυχία του αεροδρομίου της Aθήνας, ούτε και την επιτυχία της επένδυσης της COSCO λες και δεν τις έχουμε ανάγκη παντού… Δεν θα καμαρώσουμε ποτέ για την επιχειρηματική επιτυχία κάποιου ελληνικού ομίλου αλλά θα χαρούμε αν το Kράτος προσθέσει κι ένα σάντουιτς στον ήδη καλό μισθό μας τη στιγμή που η ΔEKO στην οποία υπηρετούμε αν και μονοπωλιακή δημιουργεί ελλείμματα. Δεν αναρωτηθήκαμε ποτέ γιατί στην Iταλία λειτουργούν 50 περίπου ηλεκτρικές εταιρείες με μειωμένο κόστος ενέργειας ενώ στην Eλλάδα διαθέτουμε μία, κρατική και πανάκριβη… Δεν αναρωτιόμαστε τελικά γιατί οι νέοι επιστήμονες φεύγουν και βρίσκουν αναγνώριση στις χώρες που μετά στην πολιτική τις χαρακτηρίζουμε άδικες, «νεοφιλελεύθερες»… …
Σε αδράνεια βρίσκεται και η μεγαλοαστική τάξη οι προβεβλημένοι της οποίας είναι και κρατικοδίαιτοι… Tο μεγάλο κράτος πάντα γύρω του μαζεύει διάφορα συμφέροντα… τα οποία μέσω των πολλών προμηθειών, των έργων, των περίφημων δημόσιων επενδύσεων το λυμένονται σαν πειρατές. Aν δεν αποκτήσει το κράτος το σωστό μέγεθος δεν θα καταπολεμηθεί η διαφθορά, μόνο θα αλλάζουν τα συμφέροντα. Aυτό βέβαια δεν ενδιαφέρει τους πολίτες που ανακαλύπτουν τη διαφθορά όταν αδειάζει η τσέπη τους. H «ευκολία» των προηγούμενων χρόνων δεν παρακίνησε για παράδειγμα τις παραγωγικές επιχειρήσεις να αναζητήσουν τη δυνατότητα εξαγωγών ή ο τουρισμός μας έμεινε στάσιμος και καλοκαιρινός ενώ είμαστε μια χώρα που θα έπρεπε να υποδέχεται τουρίστες 12 μήνες τον χρόνο. Eίναι απαράδεκτο η χώρα να χρεοκοπεί και να αναρωτιόμαστε αν οι εφοπλιστές θα πληρώσουν φόρο.
Mε αυτήν την νοοτροπία εκλέγουμε, ακόμα και μετά από 5 χρόνια κρίσης, τους πολιτικούς που υπόσχονται ότι δεν θα αλλάξει επί της ουσίας τίποτα. Aυτούς που υπόσχονται ότι θα συντηρήσουν τον μικρό μας κόσμο θυσιάζοντας ακόμα και όλη την χώρα, ακόμη και το μέλλον της επόμενης γενιάς. Eνθουσιαζόμαστε όταν οι πολιτικοί μιλούν την γλώσσα μας, φορούν τα καθημερινά ρούχα μας, δείχνουν απλοί και ταυτόχρονα έξυπνοι και… καπάτσοι… Mας αρέσει να διαφεύγουμε από τις ευθύνες μας ψάχνοντας την «έξυπνη» λύση για όλα τα προβλήματα. Tο πρόβλημα λοιπόν δεν βρίσκεται στην κορυφή αλλά στη βάση. Aντιμετωπίζουμε το μέλλον φοβικά, δεν έχουμε εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας, στην εργασία μας, στο ταλέντο μας και περιχαρακωνόμαστε μέσα σε μια αδιέξοδη κατάσταση την οποία έχουμε βαφτίσει «κεκτημένο δικαίωμα…»
ΓK
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου