Όταν
ξεκινά κάποιος να ασχολείται με τη Συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να τη μελετά ως
ένα σημαντικό θέμα εξωτερικής πολιτικής. Επίσης είναι ανάγκη να παραδεχτεί ότι
το «δίκαιο ή άδικο» στην εξωτερική πολιτική είναι απολύτως σχετικό με την ισχύ
και την συγκυρία και ότι οι σχέσεις ανάμεσα στα Κράτη είναι ανταγωνιστικές. Ο
συσχετισμός των συμφερόντων και η ισχύς είναι τα δύο στοιχεία που ορίζουν και
το παρόν και το μέλλον. Οι αναφορές λοιπόν στην ιστορία της Μακεδονίας μόνο
περιφερειακά μπορούν να βοηθήσουν στη μελέτη μιας συμφωνίας· για παράδειγμα
μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση του θυμικού ενός λαού.
Η Συμφωνία των Πρεσπών
Η ελληνική εξωτερική
πολιτική πάντα,
ακόμα και όταν την περίοδο του ψυχρού πολέμου το θέμα ήταν παγωμένο, ποτέ δεν
αναγνώρισε «μακεδονικό έθνος» και τα επιμέρους στοιχεία (γλώσσα) που θα
μπορούσαν να οδηγήσουν στην αναγνώριση μακεδονικού έθνους. Μπορεί να αναγνώριζε
κάποια «Δημοκρατία της Μακεδονίας» μέσα στην Γιουγκοσλαβία και πολύ παλιά
μπορεί να χρησιμοποιήθηκε από κάποιους ο όρος Σλαβομακεδόνες αλλά ποτέ κανείς
δεν αναγνώρισε «μακεδονικό έθνος» και την προπαγάνδα εντός και εκτός του
κράτους των Σκοπίων. Η Συμφωνία των Πρεσπών αναγνωρίζει μακεδονική εθνότητα δια
της αναγνώρισης μακεδονικής ιθαγένειας, μια και για την κυρίαρχη εθνοτική ομάδα
ενός κράτους εθνότητα και ιθαγένεια ταυτίζονται, διά της αναγνώρισης
μακεδονικής γλώσσας και διά του ασαφούς άρθρου 7 με το οποίο οπωσδήποτε
αναγνωρίζεται μία εθνική σλαβική μακεδονική ιστορία που αφορά ολόκληρη τη
γεωγραφική, ιστορική περιοχή της Μακεδονίας. Το τι θα θεωρείται, από αυτούς ή
και τον υπόλοιπο κόσμο, ελληνικό, ώστε να το αφαιρέσουν από το εθνικό αφήγημά
τους είναι απολύτως σχετικό… Γι’ αυτό και στο αναθεωρημένο Σύνταγμά τους δεν
παραλείπουν να αναφέρονται και στα γεγονότα του Ίλιντεν και στον ελληνικό
εμφύλιο πόλεμο. Μάλιστα γίνεται ευθεία αναφορά σε μια Διακήρυξη του 1944 όπου
μεταξύ άλλων αναφέρεται:
Η «επαίσχυντη κατάτμηση της Μακεδονίας» …
«καταπίεση του λαού της Μακεδονίας σε όλα τα τμήματα» … «να σβήσουν τα σύνορα
που σηκώθηκαν διαιρώντας αδερφό από αδελφό, Μακεδόνα από Μακεδόνα».
«Λαέ της Μακεδονίας
Λόγω των προδοτών και των αποστατών, το μοιραίο
έτος του 1912 σας βρήκε διχασμένους, ματωμένους και αποδιοργανωμένους, και η γη
σας χωρίστηκε μεταξύ των ιμπεριαλιστών εισβολέων. Αυτή η επαίσχυντη κατάτμηση
της Μακεδονίας επιβεβαιώθηκε το 1919 και εσείς συνεχίσατε να είστε υπό τον ζυγό
της καταπίεσης…
Μακεδόνες υπό τη Βουλγαρία και την Ελλάδα,
Η ενοποίηση ολόκληρου του λαού της Μακεδονίας
εξαρτάται από τη συμμετοχή του στο γιγαντιαίο αντιφασιστικό μέτωπο. Μόνο με την
καταπολέμηση του άθλιου φασίστα κατακτητή θα αποκτήσετε το δικαίωμά για
αυτοδιάθεση και ένωση ολόκληρου του μακεδονικού λαού στο πλαίσιο της
Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, η οποία έχει γίνει μια ελεύθερη κοινότητα χειραφετημένων
και ίσων λαών. Είθε ο αγώνας του Μακεδονικού Πεδεμοντίου να σας υποκινήσει να
δώσετε ακόμα σκληρότερη μάχη ενάντια στους φασιστές καταπιεστές!»
Τα παραπάνω μετά τη
Συμφωνία των Πρεσπών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι
δεν συνηθίζονται στα Συντάγματα οι ιστορικές αναφορές. Εμείς στο δικό μας δεν
έχουμε καμία.
Ακόμη και αν φανεί ένας
πρόσκαιρος σεβασμός στις ελληνικές ευαισθησίες πάντα μπορεί να υπάρξει ένας
τρίτος, κάποια
ΜΚΟ με πολλά εκατομμύρια από πίσω, για να δημιουργήσει εντυπώσεις περί
μειονότητας, αλλαγής καθεστώτος κλπ. Κοντολογής, αυτά τα μακεδονικά που
αναγνωρίσαμε ποιοι θα τα μιλάνε, αν δεν τα μιλάνε Μακεδόνες…; Ακόμα και στη
ρηματική διακοίνωση μπορεί να λέει ότι η ιθαγένεια δεν είναι εθνότητα, προφανώς
μια και εκεί κατοικούν Αλβανοί και Σέρβοι, σε άλλο σημείο της όμως αναφέρεται
στην «ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του μακεδονικού λαού» και ότι «η
Δημοκρατία «θα προνοήσει σχετικά με τη διασπορά του μακεδονικού λαού, του
αλβανικού λαού, τουρκικού λαού, των Βλάχων, των Βόσνιων και των Ρομά και θα
προωθήσει τις σχέσεις τους με την πατρίδα…». Η προπαγάνδα του «Μακεδονισμού» έχει παραμείνει αλώβητη.
Πολλοί προβάλλουν την
αρετή του συμβιβασμού.
Κάτι πήραμε, κάτι δώσαμε. Αυτά που δώσαμε είναι φανερά. Δώσαμε αναγνώριση
μακεδονικού έθνους, μακεδονικής γλώσσας, περίπου αναγνωρίσαμε ότι αυτά υπάρχουν
τουλάχιστον από τον 19ο αιώνα, τους αναγνωρίσαμε την «αλήθεια» τους,
μπορούν να μπαίνουν στα μουσεία μας και να λένε ότι θέλουν, μπορούν να
αισθάνονται αδικημένοι από την ιστορία και να αναζητούν δικαίωση αλλά και υλικά
ανταλλάγματα. Όσο για την ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, εκεί κάνουν κουμάντο άλλοι... Εμείς τι ακριβώς κερδίσαμε κανείς δεν μπορεί να το πει. Εκτός αν το αντάλλαγμα είναι οι ευχαριστίες(!)
της Γερμανίδας Καγκελαρίου στον Έλληνα Πρωθυπουργό.
Οι ασάφειες στην
εξωτερική πολιτική είναι καταδικασμένες από την πραγματικότητα. Ήδη προκύπτουν ερωτήματα
σχετικά με τις ονομασίες προέλευσης προϊόντων, με το όνομα του αεροδρομίου
«Μακεδονία», με τον τουρισμό, με τις ονομασίες εταιρειών, ενώ περιμένουμε να
δούμε και τα σχολικά βιβλία των δύο χωρών.
Διεθνές περιβάλλον
Οι γεωπολιτικοί
σχεδιασμοί των μεγάλων δυνάμεων σχεδιάζονται με ορίζοντα τουλάχιστον 20 - 30 χρόνων. Πρέπει
ακόμα να σκεφτούμε ότι μπορεί η πολιτική (μέσα, τρόποι) με τα χρόνια να αλλάζει,
η γεωγραφία όμως παραμένει η ίδια συνεπώς και η γεωπολιτική. Γνωρίζουμε
ιστορικά ότι η δημιουργία ενός σλαβικού μακεδονικού κράτους ήταν στους
σχεδιασμούς της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας του 19ου αιώνα, της Ναζιστικής
Γερμανίας κατά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο και ότι ο πανσλαβισμός ήταν ένα από τα
εργαλεία των Ρώσων για να φτάσει η επιρροή τους στη θερμή θάλασσα, όπως
αποκαλούν το Αιγαίο, και επί Τσάρων (συνθήκη Αγίου Στεφάνου, μεγάλη Βουλγαρία) και
επί Σοβιετικής Ένωσης (ελληνικός εμφύλιος πόλεμος). Επίσης υπάρχει το επίκαιρο
θέμα, η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στο ΝΑΤΟ που δημιουργεί μια έως προκλητική
πίεση για λύση του θέματος. Τα δυτικά Βαλκάνια τείνουν να γίνουν μία ομάδα
περίεργων (επιεικής έκφραση) Κρατών τύπου Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, Κοσόβου, Σκοπίων.
Μικρά, προβληματικά και απολύτως ελεγχόμενα. Η αλήθεια και το δίκαιο δεν
ορίζουν τις διεθνείς σχέσεις. Αυτό ισχύει χιλιάδες χρόνια τώρα και ίσως
είμασταν οι πρώτοι που το περιγράψαμε τόσο καλά δια του Θουκυδίδη.
Η Ελλάδα δεν εμφανίζεται
ως παίχτης στην περιοχή.
Η Ελλάδα δεν μπορεί να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, όπως απολύτως δικαιούται,
στα 12 μίλια ούτε στις ακτές της Πελοποννήσου. Πολύ περισσότερο δεν μπορεί να
ορίσει ΑΟΖ. Δέχεται απειλές πολέμου και αμφισβητήσεις εδάφους από την Τουρκία
τις οποίες δεν μπορεί να αντιμετωπίσει. Δεν μπορεί να λύσει το Κυπριακό
πρόβλημα ούτε με εις βάρους της όρους. Η οικονομία της, αν και πολλαπλάσια των
βόρειων γειτόνων της, δεν είναι ελκυστική για επενδύσεις και δεν χαρακτηρίζεται
από επεκτατισμό (το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποσύρθηκε από τα Βαλκάνια, όπως
και άλλες επενδύσεις). Αντιμετωπίζει δημογραφικό πρόβλημα και πρόβλημα
μετανάστευσης και τον τελευταίο αιώνα έχουμε χάσει ελληνικούς πληθυσμούς και
στην Μικρά Ασία και στην Κωνσταντινούπολη, Ανατολική Ρωμυλία, Μοναστήρι ενώ με
τα χρόνια η ελληνική διασπορά απομακρύνεται φυσιολογικά. Είμαστε ένα φθίνον
έθνος που χάνει ισχύ. Δεν είναι φρόνιμο να πορεύεται με δημιουργικές ασάφειες
τύπου συνθήκης Πρεσπών. Ας σκεφτούμε πόσο ισχυρότερη ήταν η Σερβία των Αλβανών
του Κοσόβου ή των Μουσουλμάνων της Βοσνίας. Και επειδή κάποιοι «επαγγελματίες
μελλοντολόγοι» μιλούν για απογείωση της Βόρειας Ελλάδας λόγω αγωγών και
λιμανιών, εγώ λέω ότι μια χαρά μπορούν να λειτουργήσουν και τα λιμάνια και οι
αγωγοί· αν στραβώσουν τα πράγματα τα συμφέροντα των άλλων στα λιμάνια και στους
αγωγούς δεν σημαίνει ότι θα ταυτίζονται με τα συμφέροντα της αδύναμης Ελλάδας. Η ρήση του Κίσινγκερ ότι “the issues are much
too important for the Chilean voters to be left to decide for themselves”
αλλά και του Ρούσβελτ “Somoza may be a son of a bitch, but he's our son
of a bitch” είναι η σαφέστερη περιγραφή άσκησης εξωτερικής πολιτικής από μια
μεγάλη δύναμη… Ο καιρός έχει γυρίσματα. Στα εθνικά θέματα δεν στηρίζεσαι ποτέ
στην ευνοϊκή συγκυρία για να αφήνεις εκκρεμότητες.
Πολιτική Διαχείριση
Πρέπει να γίνει
κατανοητό ότι το Μακεδονικό πρόβλημα
στην Ελλάδα δημιουργεί ένα απολύτως σεβαστό ψυχολογικό πρόβλημα
τουλάχιστον σ’ αυτούς που αυτοπροσδιορίζονται ως Μακεδόνες. Για τη Μακεδονία χύθηκε
αίμα. Πέντε πόλεμοι και ένα αντάρτικο από το 1904 μέχρι και το 1949. Αν
συνδυαστεί με μια παραδοσιακή τοπικιστική διάθεση των Ελλήνων αλλά και με το
αίσθημα της αδικίας που αισθάνονται οι βορειοελλαδίτες σε σχέση με το κέντρο, αν
σκεφτεί κανείς τις συχνές εθνικές ταπεινώσεις τα χρόνια του Μνημονίου μπορεί
εύκολα να εξηγήσει την έκρηξη πάνω στο θέμα. Ομολογώ ότι προσωπικά δεν το
περίμενα σ’ αυτόν τον βαθμό. Πρόκειται όμως για μια πραγματική στεναχώρια. Δεν
μπορώ να τους αποκαλώ Μακεδόνες. Θα μπορούσα να τους αποκαλέσω συμβιβαζόμενος
ήδη πάρα πολύ και ξεπερνώντας τα αισθήματα που μου προκαλεί η εθνική μου
ευαισθησία «Σλαβομακεδόνες» ή τουλάχιστον το επίθετο «Βόρεια» να τους ξεχωρίζει
από μένα. Δεν ζούμε σ’ ένα κόσμο απάτριδων και εκφυλισμένων εθνικών συνειδήσεων.
Χαίρομαι να τους βλέπω στη Θεσσαλονίκη να κυκλοφορούν, δεν θέλω όμως να αρχίσω
να ξανασυστήνομαι στη διεθνή κοινότητα.
Η κυβέρνηση αντί να
αντιμετωπίσει τη δίκαιη αυτή στεναχώρια των Ελλήνων με κατανόηση, με μετριοπάθεια, κάνοντας
αυτό που θεωρούσε η ίδια σωστό, επέλεξε αρχικά να μην ζητήσει τη συναίνεση της
αντιπολίτευσης (και θα την είχε δεδομένου του διεθνούς παράγοντα), επιτίθεται
χαρακτηρίζοντας εθνικιστές και φασίστες όσους διαφωνούν, εγκαινιάζει μετρό
χωρίς τρένα λες και απευθύνεται σε υποανάπτυκτους, βρίζει και υποτιμά τους
Μακεδόνες. Επειδή η κυβέρνηση στερείται επιχειρημάτων, τα κυβερνητικά στελέχη
επενδύουν στους ακραίους χαρακτηρισμούς, στην πόλωση, στον διχασμό και μάλλον
κάποιοι περιμένουν να ξεφύγουν οι αντιδράσεις για να ατονίσουν ακολούθως. Μέχρι
και ανοιχτή συγκέντρωση σε γήπεδο έκανε. Η κυβέρνηση λειτουργεί ως άκρο. Γενικά
δίνει χώρο σε όποιον λαϊκιστή και δημαγωγό θέλει να εκμεταλλευτεί την μεγάλη
αναστάτωση. Και αυτός είναι και ο
μεγαλύτερος φόβος για την επόμενη μέρα. Η όλη δυσαρέσκεια να αποκτήσει
χαρακτηριστικά κινήματος που δεν θα μπορεί να ελεχθεί και θα μας ταλαιπωρεί για
καιρό.
Η Συμφωνία των Πρεσπών
δεν είναι καλή.
Είναι ετεροβαρής υπέρ των Σκοπίων, ασαφής, δεν μπορούμε να προβλέψουμε σε
αρκετά σημεία της πώς θα εφαρμοστεί και οπωσδήποτε δεν μπορούμε να προβλέψουμε
το μέλλον. Δεν πρόκειται όμως για το τέλος του κόσμου ή για το τέλος της
Ελλάδας. Η ιστορία συνεχίζεται και έχουμε όλα τα χαρακτηριστικά και όλες τις
προϋποθέσεις με το μέρος μας αν το θελήσουμε.
ΓΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου