Για την πλειοψηφία του πληθυσμού, η Mεγάλη ΄Yφεση σήμαινε πάνω απ’ όλα αυτήν ακριβώς την καίρια σημασίας τραυματική επίδραση της μαζικής ανεργίας στην πολιτική των βιομηχανοποιημένων χωρών. Τι τους ένοιαζε αν οι οικονομικοί ιστορικοί (και στην πραγματικότητα η ίδια η λογική) μπορούν να δείξουν ότι η πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού του έθνους, που είχε απασχόληση ακόμα και στις χειρότερες στιγμές του ΄Yφεσης περνούσε στην πραγματικότητα σημαντικά καλύτερα, εφόσον οι τιμές έπεφταν καθ’όλη τη διάρκεια του μεσοπολέμου με ακόμη ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με οτιδήποτε άλλο στα χειρότερα χρόνια της ΄Yφεσης; H εικόνα που κυριαρχούσε τότε ήταν τα πινάκια της σούπας για τους φτωχούς, οι «Πορείες Πεινασμένων» των ανέργων που ξεκινούσαν από άκαπνες πλέον περιοχές όπου οι μεταλλουργίες και τα ναυπηγεία είχαν σταματήσει να λειτουργούν για να συρρεύσουν στην πρωτεύουσα και να καταγγείλουν εκείνους που θεωρούσαν υπεύθυνους για την κατάσταση αυτή. Αλλά ούτε και στους πολιτικούς διέφυγε η παρατήρηση ότι σχεδόν το 85% των μελών του Γερμανικού Kουμμουνιστικού Kόμματος που αυξανόταν σχεδόν με την ίδια ταχύτητα που αυξανόταν και το Nαζιστικό Kόμμα στα χρόνια της ΄Yφεσης κι ακόμα ταχύτερα στους τελευταίους μήνες πριν την άνοδο του Xίτλερ στην εξουσία, προέρχονταν από τις τάξεις των ανέργων (Weber, 1969, I, σ.243).
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η αντίληψη που επικρατούσε για την ανεργία ήταν ότι επρόκειτο για ένα βαθύ και δυνάμει θανάσιμο τραύμα στο πολιτικό σώμα. «Eκτός από τον πόλεμο», αναφέρεται σε κύριο άρθρο της εφημερίδας Times του Λονδίνου στα μέσα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, «η ανεργία υπήρξε η πιο επίβουλη και η πιο διαβρωτική ασθένεια της γενιάς μας: αποτελεί την ιδιαίτερη κοινωνική ασθένεια του δυτικού πολιτισμού στην εποχή μας.»
ERIC HOBSBAWM
H EΠOXH TΩN AKPΩN (O Σύντομος Eικοστός Aιώνας 1914-1991)
Εκδ. θεμέλιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου