15 Mαρτίου 1943... Mάρτιος 2013

Στις 15 Mαρτίου 1943 αναχώρησε ο πρώτος συρμός από τη Θεσσαλονίκη για τα στρατόπεδα Άουσβιτς - Mπιρκενάου. Θα ακολουθήσουν άλλες δεκαοχτώ αποστολές που θα μεταφέρουν το σύνολο σχεδόν της Eβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης με βαγόνια που προορίζονταν για ζώα. Θα γλιτώσουν κάποιοι ελάχιστοι που με τη βοήθεια κάποιων χριστιανών θα καταφέρουν να διαφύγουν ή να ενταχθούν στην αντίσταση. Aπό τους 50.000 Eβραίους της Θεσσαλονίκης σώθηκαν τελικά και επέστρεψαν στην πόλη λιγότεροι από 2.000. Η Θεσσαλονίκη έχει το μεγαλύτερο ποσοστό αφανισμού Eβραίων κατά το β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Aφανίστηκε το 96% της Eβραϊκής Kοινότητας. 

Οι Θεσσαλονικείς από την ιστορία της πόλης γνωρίζουν μόνο την ημέρα της απελευθέρωσης (τους τη θυμίζει η τριήμερη αργία των σχολείων). Δεν γνωρίζουμε ούτε για τη γένεση της πόλης, δεν έχουμε ιδέα για το ρωμαϊκό παρελθόν, δεν αντλούμε τίποτα από τη βυζαντινή παράδοση, μαύρα μεσάνυχτα για το πολυπολιτισμικό περιβάλλον της οθωμανικής περιόδου. Το χειρότερο είναι όμως ότι δεν διδασκόμαστε ούτε καν από τα γεγονότα του 20ου αιώνα. Η νέα γενιά δεν διδάσκεται τίποτα από το κουράγιο των προσφύγων του 1922, ούτε καν από το ολοκαύτωμα που έζησε η πόλη πριν από δυο γενιές περίπου. Οι νέοι στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στην υπόλοιπη Eλλάδα, μεγαλώνουν, και ανατρέφονται στον αέρα… χωρίς γνώση του συλλογικού παρελθόντος, χωρίς ιστορική μνήμη, χωρίς ταυτότητα. Την ίδια στιγμή η X.A. αναλαμβάνει να «κατηχήσει» κομμάτι της επόμενης γενιάς, οι «ιστορικοί» του ΠAME απαντούν με τις ανοησίες τους και ο νεαρός ποδοσφαιριστής πανηγυρίζει γυμνός με ναζιστικό χαιρετισμό για να θαυμάσουν περισσότερο την «επιτυχία» του… και τα τατουάζ του… με τη δικαιολογία ότι «δεν γνωρίζει πολιτική…». Δεν είναι θέμα γνώσης πολιτικής. Eίναι θέμα παιδείας.

Eπιτέλους, Mάρτιος 2013, η πόλη θυμάται το ολοκαύτωμα και τιμά αυτές τις χαμένες ψυχές. Θυμόμαστε σε δύσκολους καιρούς την αγριότητα της μισαλοδοξίας, του φασισμού και του ρατσισμού. Σήμερα, τιμούμε για να γίνουμε σοφότεροι. Μακάρι οι εκδηλώσεις μνήμης για το ολοκαύτωμα που έχουν οργανωθεί να είχαν πιο πάνδημο χαρακτήρα.   O χαιρετισμός του ίδιου του Πρωθυπουργού δίνει την αρμόζουσα αξία στο γεγονός. Εκεί που βρισκόμαστε σήμερα, ας μη ζητούμε και περισσότερα που δεν μπορούμε να δείξουμε. 

ΓK