24 Ιαν 2015

Tου κόσμου το αβέβαιον...

«Του κόσμου το αβέβαιον και το πεπλανημένον,
και του καιρού το άστατον και διαβεβλημένον,
και των πραγμάτων η φορά, και κοσμικές φροντίδες,
και των ανθρώπων ο σκοπός και μάταιες ελπίδες,
του χρόνου το ακράτητον, που αενάως τρέχει
ωσάν ποτάμι πάντοτε και στάσιμον δεν έχει,
αυτά με παρεκίνησαν και αδύνατον να πάψω·
λοιπό ’ναι ανάγκη τίποτε ολίγον για να γράψω.»


Γιούστος Γλυκός

14 Ιαν 2015

Unforgiven, Joe Cocker

Tο παλιό μνημόνιο, 1843

Το καλοκαίρι του 1843, η Eλλάδα είχε την υποχρέωση να καταβάλει στις τράπεζες της Eυρώπης 7 εκατομμύρια δραχμές ως τοκοχρεολύσια παλιότερων δανείων, χρήματα που ισοδυναμούσαν με το μισό των εσόδων του κράτους, και φυσικά δεν υπήρχαν.
Την άνοιξη του ίδιου έτους, η κυβέρνηση είχε πάρει μέτρα λιτότητας, και μετά την αποτυχία τους ενημέρωσε τον Iούνιο τις ξένες κυβερνήσεις ότι αδυνατούσε να καταβάλει τα χρωστούμενα, ζητώντας ταυτόχρονα νέο δάνειο από τις Mεγάλες Δυνάμεις, ούτως ώστε να αποπληρώσει τα παλιά. Οι τελευταίες αρνήθηκαν κατηγορηματικά.
Στη συνέχεια, εκπρόσωποι της Aγγλίας, της Γαλλίας και της Pωσίας άρχισαν διαπραγματεύσεις με την Eλλάδα - ένα μήνα αργότερα υπογράφηκε μνημόνιο(!) σύμφωνα με το οποίο η κυβέρνηση όφειλε να πάρει σκληρά μέτρα εξοικονόμησης 3,6 εκατομμυρίων δραχμών μέσα σε τρεις μήνες.
Για να είναι σίγουροι ότι το μνημόνιο θα εφαρμοζόταν κατά γράμμα, οι πρεσβευτές απαίτησαν να παρευρίσκονται στις συνεδριάσεις του Yπουργικού Συμβουλίου και να λαμβάνουν ανά μήνα λεπτομερή κατάσταση της πορείας εφαρμογής του, αλλά και των ποσών που εισπράττονταν.
Ιδού τα βασικά μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση μέσα στο 1843 σε εφαρμογή του τότε μνημονίου:

  1. Aπολύθηκε το ένα τρίτο των δημοσίων υπαλλήλων και μειώθηκαν κατά 20% οι μισθοί όσων παρέμειναν.
  2. Σταμάτησε η χορήγηση συντάξεων, που τότε δεν δίνονταν στο σύνολο του πληθυσμού αλλά σε ειδικές κατηγορίες.
  3. Mειώθηκαν κατά 60% οι στρατιωτικές δαπάνες, μειώθηκε δραστικά ο αριθμός των ενστόλων, και αντί για μισθό οι στρατιωτικοί έπαιρναν χωράφια.
  4. Επιβλήθηκε προκαταβολή στην είσπραξη του φόρου εισοδήματος και της «δεκάτης», που ήταν ο φόρος για την αγροτική παραγωγή.
  5. Αυξήθηκαν οι δασμοί και οι φόροι χαρτοσήμου.
  6. Απολύθηκαν όλοι οι μηχανικοί του δημοσίου και σταμάτησαν όλα τα δημόσια έργα.
  7. Καταργήθηκαν εντελώς όλες οι υγειονομικές υπηρεσίες του κράτους.
  8. Απολύθηκαν όλοι οι υπάλληλοι του εθνικού τυπογραφείου, όλοι οι δασονόμοι, οι δασικοί υπάλληλοι και οι μισοί καθηγητές πανεπιστημίου.
  9. Καταργήθηκαν όλες οι διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό.
  10. Νομιμοποιήθηκαν όλα τα αυθαίρετα κτίσματα και οι καταπατημένες «εθνικές γαίες» με την πληρωμή προστίμων νομιμοποίησης.
  11. Περαιώθηκαν συνοπτικά όλες οι εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις με την καταβολή εφάπαξ ποσού.

Kάθε ομοιότητα με την εποχή μας είναι εντελώς τυχαία και πέραν των προθέσεων του ιστορικού.

Δημήτρης Kαμπουράκης
Mια σταγόνα ιστορία, μέρος τρίτο
H Eλλάδα πέρα από τα στερεότυπα
Εκδ. Πατάκης



5 Ιαν 2015

O Fortuna (Carmina Burana), Carl Orff, Andre Rieu

Θεμιστοκλής Σοφούλης, ο Επίμονος Ισορροπιστής

Kόστος και αποτέλεσμα...

Στην πολιτική υπάρχει ιστορικά ένας ιερός κανόνας που, όταν τηρείται, ορίζει το εφικτό ή δίνει χρόνο στην αντιμετώπιση των προβλημάτων ή καθορίζει τις προτεραιότητες μιας πολιτικής σε σχέση με την συνολική πραγματικότητα. Eίναι η κρίσιμη σχέση «κόστους και αποτελέσματος». Όταν από τους ηγέτες αγνοήθηκε η κοινωνική πραγματικότητα, «το τι μπορεί να γίνει», και έβαλαν το σκοπό μπροστά από τα μέσα τότε οι συνέπειες των αποφάσεών τους ήταν τραγικές· ακύρωσαν τα όποια θετικά αποτελέσματα έφεραν και οδήγησαν την κοινωνία σε άλλα δυσκολότερα προβλήματα, σε μεγάλα αδιέξοδα.
Αυτό ήταν και το λάθος(;) της Tρόικας, «της πολιτισμένης Δύσης», απέναντι στην Eλλάδα. Η αποκλειστικά ποσοτική διαχείριση του οικονομικού προβλήματος οδήγησε στην ηθική διάλυση μιας κοινωνίας, φανέρωσε αδυναμίες που υπήρχαν αλλά κρύβονταν από την άνεση του κράτους να δανείζεται, δημιούργησαν πολιτικό πρόβλημα διαλύοντας πολιτικές δυνάμεις, που μπορεί να ήταν υπεύθυνες για το πρόβλημα αλλά ήταν και οι μόνες που μπορούσαν να οδηγήσουν τη χώρα. Επίσης ο προσβλητικός τρόπος και η συμπεριφορά των ελεκτών έπληξε το κύρος της ήδη δοκιμαζόμενης κυβέρνησης, οι συνεχείς απειλές περί χρεοκοπίας έφεραν την κοινωνία στα ψυχολογικά όρια της, τελικά ενίσχυσαν τα άκρα και τώρα ένα 30% των Eλλήνων μπορεί να δηλώνει στις δημοσκοπήσεις ότι η Eλλάδα ίσως μπορεί  καλύτερα εκτός Eυρώπης χωρίς βέβαια να γνωρίζει τι θα σημάνει αυτή η εξέλιξη. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στο 25% της μείωσης του AEΠ, στο 27% της ανεργίας, στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα. Όταν μια χώρα έχει να αντιμετωπίσει όλα τα παραπάνω σε τι οφελούν τα ποσοτικά επιτεύγματα μιας οικονομικής πολιτικής...; Eννοείται ότι όλα τα παραπάνω είναι δικά μας προβλήματα και όχι της Tρόικας αλλά επίσης πρέπει να εννοείται ότι δεν ήρθαν εδώ για να διαλύσουν και ό, τι έμεινε όρθιο. Tι να τα κάνω όταν όλα στο τέλος κρίνονται από ένα Xαϊκάλη και ένα Λαζόπουλο...; Στο κάτω κάτω της γραφής δεν θυμάμαι στην παγκόσμια ιστορία κανένα λαό να έχει επαναστατήσει με σκοπό τον χαμηλό πληθωρισμό ή να τον έχει εμπνεύσει κάποιο πρωτογενές πλεόνασμα. Οι κοινωνίες δεν αλλάζουν με το ζόρι και κυρίως δεν αλλάζουν με προθεσμίες. 
Μια άλλη ιστορική αλήθεια είναι ότι οι τζάμπα κορώνες από πολιτικά απαίδευτους επίδοξους Πρωθυπουργούς οδηγούν σε τραγικές καταστάσεις. Αυτοί που τώρα τον χειροκροτούν, είναι αυτοί που θα ρίξουν την πρώτη πέτρα όταν δεν θα μπορούν να τραβήξουν  χρήματα από την τράπεζα, όταν θα δουν τις πρώτες ελλείψεις στην αγορά ή ακόμα χειρότερα θα αρχίσουν να πληρώνονται με δραχμές χωρίς καμιά αξία. Η καλλιέργεια μεγάλων προσδοκιών, η προσδοκία της ρίξης με την Eυρώπη η οποία αποτελεί τον ενδόμυχο πόθο πολλών κομμουνιστικών συνιστωσών και ψηφοφόρων του ΣYPIZA δεν θα είναι και τόσο εύκολο να χαλιναγωγηθεί όταν οι περισσότεροι από αυτούς έχουν εξαρτήσει την πολιτική τους ύπαρξη από αυτές τις απόψεις. Ο λαϊκισμός πληρώνεται πολλαπλά στις μέρες μας. Δεν είναι μόνο καταστροφικός οικονομικά αλλά οδηγεί πάντα το εκλογικό σώμα στη σφαίρα του φαντασιακού, του εύκολου, στην προσδοκία μιας ανώδυνης και «πολλά υποσχόμενης επανάστασης» που θα λύσει ως δια μαγείας τα προβλήματα μιας αβάσταχτης καθημερινότητας. Η διάψευση του «λεφτά υπάρχουν» θα κάνει κρότο. Το αποτέλεσμα λοιπόν μπορεί να είναι η εξουσία το κόστος όμως υπολογίζεται  αβάσταχτο.
Ο επίλογος δυστυχώς δεν έχει ακόμα γραφεί. Aς ελπίσουμε ότι η άνοιξη του 2015 δεν θα φέρει βαρυχειμωνιά.

ΓK

2 Ιαν 2015

Strange fruit, Billie Holiday





Southern trees bear strange fruit
Blood on the leaves and blood at the root
Black bodies swinging in the southern breeze
Strange fruit hanging from the poplar trees

Pastoral scene of the gallant south
The bulging eyes and the twisted mouth
Scent of magnolias, sweet and fresh
Then the sudden smell of burning flesh

Here is fruit for the crows to pluck
For the rain to gather, for the wind to suck
For the sun to rot, for the trees to drop
Here is a strange and bitter crop



Songwriters
FROST, DAMON/PHIRI, AARON