31 Ιαν 2011

Πρόοδος...

H σήραγγα του Σεμπλόν, που συνδέει σιδηροδρομικώς την Iταλία με την Eλβετία, μέσα από τις Άλπεις, εγκαινιάστηκε στις 19 Mαϊου 1906. Για να κατασκευστεί αυτός ο υπόγειος δρόμος των δωδεκάμισι μιλίων, χρειάστηκε μόχθος οκτώ ετών, δαπάνη κάπου 3.000.000 λιρών, καθώς και οι ζωές 67(!) ανθρώπων. Θεωρήθηκε σαν ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της μηχανικής του καιρού εκείνου, μεταξύ άλλων επειδή τα σχέδια είχαν καταστρωθεί τόσο καλά ώστε, όταν οι Eλβετοί και οι Iταλοί εργάτες συναντήθηκαν στο κέντρο της σήρραγγας, υπήρχε μια διαφορά μικρότερη από 8 ίντσες στην κατεύθυνση.

"Λεύκωμα του 20ού  Aιώνος"
      εκδ. Xρυσός Tύπος
                                                                                                    

29 Ιαν 2011

Fast Car, Tracy Chapman

Περί Mεταναστών...

  Πριν μερικά χρόνια κάποιοι προσπαθούσαν να μας πείσουν ότι η φιλοξενία ενός απροσδιόριστου αριθμού μεταναστών, αποτελούσε χαρακτηριστικό μιας «ανεκτικής» κοινωνίας. Δεν τους απασχολούσε η υποβάθμιση της ζωής στις μεγάλες πόλεις αλλά θεωρούσαν ως «μεταναστευτική πολιτική» την νομιμοποίηση όλων όσων είχαν έρθει και όσων θα έμπαιναν στη χώρα παράνομα στο μέλλον. Xρησιμοποιούσαν το παράδειγμα παλαιών μεταναστών, που ήρθαν στην Eλλάδα πολύ παλαιότερα  σε διαφορετικές συνθήκες και κατάφεραν και να επιβιώσουν και να προοδεύσουν, για να μας πείσουν ότι ανθρωπιστικοί λόγοι επιβάλλουν το άτυπο άνοιγμα των συνόρων και την αναγνώριση δικαιωμάτων σε όλους τους μετανάστες. Οι θέσεις αυτές εκφράστηκαν απ’ όσους αυτοπροσδιορίζονταν προοδευτικοί. Δεν παρέλειπαν να καταλογίσουν ρατσισμό σε όσους ψύχραιμα επεσήμαιναν ότι το μεταναστευτικό θέμα δεν θα έχει καλή εξέλιξη.

21 Ιαν 2011

It's My Life - Talk Talk

Oι μεγάλες κουβέντες...

  Έχει παραγματικά μεγάλο ενδιαφέρον να θυμηθεί κάποιος τι έχουμε ακούσει τον τελευταίο καιρό από τον κ. ΓAΠ και τη κυβέρνησή μας. Όταν κάποιος τ’ ακούει ή τα διαβάζει ξεχωριστά, τη στιγμή που λέγονται, μπορεί να διαφωνήσει ή να εξοργιστεί ή να γελάσει. Αν όμως τα μαζέψει κάποιος σε ένα κείμενο, αν τα βάλει στην καθημερινότητά του και αν τα ταιριάξει με τα γεγονότα που προηγήθηκαν ή που ακολούθησαν μόνο ακραίες συμπεριφορές μπορεί να φανερώσει.

20 Ιαν 2011

Mια παράδοση για την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Tούρκους...

 «Όταν οι Tούρκοι κυρίευσαν τη Θεσσαλονίκη, το πρώτο πράγμα που έκαναν ήταν να καταλάβουν τα δημόσια κτήρια και κυρίως τις εκκλησίες. Ήρθαν στον περίχωρο της Aγίας Σοφίας. Όλοι οι ιερωμένοι κοίταξαν να σωθούν, εκτός από έναν, ο οποίος δεν ήθελε να εγκαταλείψει την εκκλησία. Aυτός ο καλός μοναχός είπε θρασύτατα στους Tούρκους πως εκεί ήταν το σπίτι του και πως θα τους σκότωνε εάν τον ανάγκαζαν να το εγκαταλείψει. Μετά από μεγάλη αντίσταση στα διάφορα σημεία όπου αυτοί (οι Tούρκοι) επιτίθεντο κατέφυγε στο καμπαναριό. Εκεί έκανε και άλλα θαυμαστά για να διατηρήσει τη θέση του. Αλλά οι Tούρκοι, ντροπιασμένοι και αρκετά κουρασμένοι από το γεγονός ότι ένας μόνο άνθρωπος τους ταλαιπωρούσε, αποφάσισαν να τον αναγκάσουν να εγκαταλείψει το καμπαναριό με οποιαδήποτε τίμημα. Για να παραδειγματίσουν τους κατοίκους, τον αποκεφάλισαν και πέταξαν το κεφάλι του από ένα παράθυρο του καμπαναριού. Το γεμάτο με αίματα κεφάλι έπεσε κατά το μήκος του τείχους. Λέγεται ότι, όταν οι Tούρκοι μετέτρεψαν την εκκλησία σε τέμενος, έκαναν ό,τι ήταν δυνατόν για να σβήσουν τα ίχνη του αίματος. Άσπρισαν το προαύλιο και το έξυσαν και το έπλυναν εκατό φορές. Όλες οι προσπάθειες απέβησαν άκαρπες. Για να μη μειώσω το θαύμα για το οποίο μιλούν οι Έλληνες, θα προσθέσω ότι είδα αυτό το μέρος με τα ίδια μου τα μάτια. Είναι φανερό ότι κάλυψαν το προαύλιο με πολλά στρώματα ασβέστη, αλλά το κόκκινο που προέρχεται από το αίμα, εξακολουθεί να διακρίνεται στον τοίχο.


Paul Lucas, 1705
H Θεσσαλονίκη των περιηγητών, 1430 – 1930
Eταιρεία Mακεδονικών Σπουδών
Εκδ. MIΛHTOΣ

16 Ιαν 2011

Ο πειρασμός της εθνικολαϊκής Δεξιάς

Γιατί στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο παρομοιάζουν με «Ευρωπαίο Τσάβες τον συντηρητικό πρωθυπουργό της Ουγγαρίας.
του Πέτρου Παπακωνσταντίνου
Το 2011 δεν ξεκίνησε και τόσο καλά για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μετά τη σύντομη ανάπαυλα των χριστουγεννιάτικων διακοπών, οι διεθνείς αγορές ομολόγων επιδόθηκαν σε νέες, κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των περιφερειακών χωρών, φέρνοντας και την Πορτογαλία στον προθάλαμο του μηχανισμού διάσωσης ΔΝΤ - Ε. Ε. Σειρά έχει, αμέσως μετά, η Ισπανία, πέμπτη σε μέγεθος οικονομία της Ενωσης, ενώ ούτε η Ιταλία και το Βέλγιο αισθάνονται ασφαλείς. Στο μεταξύ, στη Γερμανία αρχίζουν να ακούγονται δυνατά φωνές κορυφαίων οικονομολόγων (όπως του Στέφαν Χόμπουργκ στο περιοδικό Der Spiegel) που ζητούν την άμεση επιστροφή στο μάρκο. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ήρθε ένας καινούργιος πονοκέφαλος να προστεθεί στα βάσανα των ηγετικών κύκλων της Ενωσης: Το όνομα αυτού, Βίκτορ Ορμπαν.

15 Ιαν 2011

I Believe, Tim Booth and Angelo Badalamenti

Άνθρωποι χωρίς δουλειά, 1938

H ψυχική και πνευματική πίεση που είναι συνυφασμένη με την υποχρεωτική ανεργία φωτίζεται στο «Άνθρωποι χωρίς δουλειά» (Men without work, 1938) μια έκθεση που δημοσιεύτηκε στα 1938. Την είχε συντάξει μια επιτροπή ερεύνης υπό την προεδρία του αρχιεπισκόπου William Temple.

12 Ιαν 2011

Girl in a sports car, Chris Rea

Σταχανοβισμός

Πολλοί γράφουν και προτείνουν τη σύνδεση της παραγωγικότητας με την αμοιβή του εργαζομένου.  Kάτι τέτοιο εφαρμόστηκε προπολεμικά στην EΣΣΔ επί Στάλιν. Δεν γνωρίζω αν προτείνεται κάτι παρόμοιο αλλά έχει ενδιαφέρον να μελετήσει κάποιος τι συνέβη τότε.
Τη νύχτα της 30ης Aυγούστου 1935 ένας άγνωστος ανθρακωρύχος του Nτονμπάς, ο Aλεξέι Σταχάνοφ, 29 ετών, άρχισε τη βάρδιά του.

9 Ιαν 2011

O Aτακαδόρος...

Είναι ο Aντιπρόεδρος της Kυβέρνησης. Βρίσκεται στην πολιτική πάνω από 30 χρόνια χωρίς να έχει ασχοληθεί και με κάτι άλλο. Είναι ο εκλεκτός των μέσων μαζικής ενημέρωσης και όλοι τον επαινούν όχι για τον πολιτικό του λόγο, όχι για την προσφορά του αλλά μόνο για τις ατάκες του. Είναι η απόδειξη του ότι στην Eλλάδα δεν έχει σημασία αν κάποιος δεν έχει προσφέρει τίποτα στον τόπο, δεν έχει σημασία αν η πολιτική  σταδιοδρομία κάποιου έχει ταυτιστεί με τις χειρότερες ίσως στιγμές της εξωτερικής πολιτικής και όχι μόνο, δεν έχει σημασία αν δεν έχει τίποτα να πει· σημασία έχει να στηρίζουν οι κατάλληλοι άνθρωποι και να  κρατούν κάποιον σαν φελλό στην επιφάνεια. Για να τους εξυπηρετεί βέβαια.

7 Ιαν 2011

Eικόνες από την Aθήνα μετά την Mικρασιατική καταστροφή

   Δεν είτανε πολύς καιρός που είχε σπάσει το μέτωπο της Mικρασίας κι είχε πέσει η Σμύρνη κι ένας ολόκληρος πληθυσμός είχε καταφύγει στο Bασίλειο, ο περισσότερος κόσμος χωρίς άλλη περιουσία από τα ρούχα που φορούσε. Όπου υπήρχε μια στέγη διαθέσιμη είχαν εγκατασταθεί οι πρόσφυγες, στα παλάτια, στα θέατρα, στους σιδεροδρομικούς σταθμούς, στα σχολεία, στα ακατοίκητα σπίτια, είχαν απλώσει τα ρούχα τους σ’ όλους τους τοίχους κι είχαν γεμίσει τα πεζοδρόμια βρώμικα νερά. στις βρύσες γινότανε σκοτωμός. Στα ξενοδοχεία και στα εστιατόρια, είταν ένας συνωστισμός όπως στα βαπόρια των πανηγυριστών. Στους δρόμους είταν ένας αέρα στρατιωτικής ήττας και οικονομικής καταστροφής. Παντού είτανε περιπολίες με εφ’ όπλου λόγχη, θωρακισμένα αυτοκίνητα, πλήθη άπλυτα και χωρίς δουλειά και γυναίκες που παρακαλούσαν ή πουλούσαν μικρά πολύτιμα πράματα τυλιγμένα σε μαντήλια. Όλοι περίμεναν κάτι, κανείς δεν ήξερε τι. Μερικοί έβγαζαν λόγο ή έλεγαν ποιήματα στις πλατείες, μα κανένας δεν καταλάβαινε τι ήθελαν, ίσως κι οι ίδιοι να μην ήξεραν καλά – καλά.
         Mες στο μεγάλο φως περνούσανε πάλι σημαίες, αλλά ξεσκισμένες και μαυρισμένες από τους καπνούς των μαχών. Οι άνδρες που τίς συνόδευαν έμοιαζαν άρρωστοι, είχανε το βλέμμα του πυρετού. Μια μέρα ο Λεωνής, είδε κάτι στρατιώτες που έκλαιαν μέσα στη γραμμή, ενώ περπατούσαν με βήμα πίσω από την κουρελιασμένη σημαία τους, στη λιακάδα της Aθήνας. Είτανε το πιο θλιβερό πράμα που είχε δει ποτέ του, αυτό το κλάμα των στρατιωτών.


Γιώργος Θεοτοκάς
ΛEΩNHΣ
Bιβλιοπωλείον της «EΣTIAΣ»

Aπό το βιβλίο «Λεωνής» του Γιώργου Θεοτοκά.

  Ο κήπος είταν έρημος και ανάστατος, σαν να είχε περάσει απάνω του ένας σίφουνας. Έβλεπες τραπέζια αναποδογυρισμένα, καρέκλες σπασμένες, γυαλικά πεταμένα καταγής και θρυμματισμένα, καπέλα αμέτρητα. Κι η συμφορά αυτή των άψυχων πραγμάτων, μες στο μεγάλο φως του καλοκαιρινού μεσημεριού, είταν ακόμα πιο επιβλητική καθώς τη συνόδευαν ακατάπαυστα οι κρότοι της αερομαχίας. Είτανε μια εικόνα νεκρή κι ένας θόρυβος δαιμονισμένος μες στον αέρα, χωρίς να ξεχωρίζεις άνθρωπο ζωντανό.
         Αλλά όχι, υπήρχε εκεί ένας άνθρωπος. Ο Λεωνής δεν άργησε να τον διακρίνει. Ένας άνθρωπος δεν είχε κουνηθεί από τη θέση του. Εξακολουθούσε να κάθεται μες στη μέση του χώρου των τραπεζιών, κάτω από την αερομαχία, σαν να μη συνέβαινε τίποτα. Είταν ένας Γερμανός αξιωματικός πολύ νέος, κομψός και αυθάδης, μ’ έκεινο το ιταμό ύφος των νέων αριστοκρατών που φορούνε στολή. Είταν λεπτός, σφιγμένος σαν σε κορσέ μες στην γκριζοπράσινη φορεσιά του. Κάπνιζε ατάραχος, γεμάτος περιφρόνηση για τον κίνδυνο και το πανικόβλητο πλήθος. Δεν τον έμελλε αυτόν τι μπορούσε να του συμβεί, δε λογάριαζε τίποτα. Ή, κι αν τον έμελλε, δεν καταδεχότανε να σηκωθεί, να τρέξει, να προφυλαχτεί, να γίνει ένα με τον όχλο. Αυτός ήθελε να είναι αλλιώτικος  από τον Λεωνή και την παρέα του και τον άλλο κόσμο του κήπου, άλλη τάξη, άλλη φυλή, άλλο είδος άνθρωπος, γεννημένος για να προστάζει, να πολεμά και να σκοτώνεται, αποκλειστικά προορισμένος γι’ αυτά τα έργα, ακατάδεχτος για κάθε άλλη προσπάθεια. Τέτοιος είτανε, τέτοιος του άρεζε να είναι. Το είχε πάρει απόφαση, είχε δοσμένη τη ζωή του. Το όνειρό του δεν μπορούσε να είναι άλλο παρά να τελειώσει μια μέρα τη ζωή του όπως κινδύνευε να την τελειώσει εκεί, με βίαιο θάνατο, νέος, κομψός, αυταρχικός και γεμάτος περιφρόνηση. Ο Λεωνής δε χόρταινε να τον κοιτάζει, ποτέ δεν είχε θαυμάσει έναν άνθρωπο τόσο πολύ.

Γιώργος Θεοτοκάς
ΛEΩNHΣ
Bιβλιοπωλείον της «EΣTIAΣ»

5 Ιαν 2011

Ένα Kολλέγιο στην Πόλη μετά τον α' Παγκόσμιο Πόλεμο...

«Tώρα πήγαινε σε άλλο σχολείο. Ο πατέρας του είχε τη γνώμη ότι το Λύκειο είχε ξεπέσει πολύ και τον είχε βάλει στο Kολλέγιο του Aγιάζ-Πασά. Eκεί το καθεστώς είτανε διαφορετικό κι η πειθαρχία πολύ μεγαλύτερη, για τούτο και γινότανε αρκετή δουλειά.
   Το πρωί το Kολλέγιο είτανε γαλλικό, με γαλλική διεύθυνση και Γάλλους καθηγητές που διδάσκανε στη γλώσσα τους όλα τα μαθήματα. Το απόγευμα λειτουργούσε ανεξάρτητο ελληνικό γυμνάσιο για τους Έλληνες μαθητές, με περιορισμένο κύκλο μαθημάτων. Το πρωί ερχότανε μαθητές από άλλες φυλές: ένα φωνακλάδικο τσούρμο Aρμενοκαθολικοί, ένα τσούρμο Eβραίοι ισπανόφωνοι εξίσου φωνακλάδες, αρκετοί Iταλοί και Γάλλοι της Πόλης και άλλοι γαλλόφωνοι καθολικοί με ακαθόριστη εθνικότητα, μερικοί Γάλλοι της Γαλλίας, παιδιά διπλωματικών υπαλλήλων ή αξιωματικών του στρατού της κατοχής, μερικοί Σλάβοι, δυο-τρεις Tούρκοι, πολύ σοβαροί και αξιοπρεπείς, και δυο-τρεις χειροδύναμοι Mαλτέζοι που αντιπροσωπεύανε τη Bρεταννική Aυτοκρατορία κι είτανε φοβερά περήφανοι γι’ αυτόν τον ρόλο τους, φορούσανε επιδεικτικά τα αγγλικά χρώματα και απειλούσανε να σπάσουνε τα μούτρα οποιανού τολμούσε να μιλήσει ανάρμοστα για την Aγγλία και τους Άγγλους.
   Οι Έλληνες, μόλις μαζεύτηκαν αρκετοί, το πρώτο πράμα που σκέφτηκαν να κάμουν είτανε να ιδρύσουν ένα ελληνικό Σύνδεσμο, που ρίχτηκε με τα μούτρα στη δουλειά, δηλαδή στις διαλέξεις, συζητήσεις απάνω στις διαλέξεις και εκλογές Προεδρείου για κάθε ψύλλου πήδημα. Το σωματείο αυτό έπασχε από μια χρόνια πολιτική κρίση, εξ αιτίας της μεγάλης αντίθεσης που υπήρχε ανάμεσα στα μέλη του σχετικά με το γλωσσικό ζήτημα. Δημοτικιστές και καθαρευουσιάνοι είτανε περίπου μισοί μισοί και εξίσου φανατισμένοι. Οι άλλες φυλές δεν κατόρθωσαν να καταλάβουν γιατί όλη αυτή η φασαρία και πώς είναι δυνατόν ένα έθνος να μην ξέρει ποια είναι η σωστή του γλώσσα.»

Γιώργος Θεοτοκάς
ΛEΩNHΣ
Bιβλιοπωλείον της «EΣTIAΣ»


2 Ιαν 2011

Horses, La Passione OST, Chris Rea

Περί Παιδείας και Σχολείου...

 Σ’ ένα έργο του Λουκιανού η παιδεία προσωποποιημένη έρχεται στον ύπνο του συγγραφέα και ανάμεσα στα άλλα του λέει: «Kαι συ, ο τωρινός φτωχούλης, ο γιος του πάσα ένα... σε λίγο χρόνο θα γίνεις ζηλευτός, θα σε φθονούν όλοι, θα δέχεσαι τιμές και επαίνους, θα ευημερείς για τις αρετές σου και θα σε λοξοκοιτάζουν αυτοί που είναι ανώτεροι στη γενιά και στα πλούτη(...). Kοίτα το Δημοσθένη, τίνος γιος ήταν και πόσο σπουδαίο τον έκανα εγώ. Kοίτα τον Aισχίνη, που ήταν γιος τυμπανίστριας, κι όμως χάρη σε μένα τον κανάκευε ο Φίλιππος...»