9 Νοε 2015

Η εντύπωση της δύναμης και η κολακεία της λαϊκής ματαιότητας..., του Γιώργου Θεοτοκά

Αφίσα του ΕΑΜ
Ο λαός, κάθε λαός, κι ο πιο μορφωμένος, είναι πάντα έτοιμος να παραδεχθεί και να επικροτήσει οποιοδήποτε καθεστώς του επιβληθεί, υπό δύο όμως όρους: να δίνει το καθεστώς την εντύπωση της δύναμης και να ξέρει να κολακέψει τη λαϊκή ματαιότητα. Δύναμη, αληθινή ή ψεύτικη, μα πειστική, και ικανότητα κολακείας· αυτά φτάνουν. Κι είναι πολύ δευτερότερη υπόθεση η «ιδεολογία» που το καθεστώς θα διαφημίσει· αν θα είναι ιμπεριαλιστικό ή ειρηνόφιλο, κομμουνιστικό ή αντικομμουνιστικό ή οτιδήποτε άλλο. Ο λαός θα συμφωνήσει με όλα, φτάνει να ξερουνε να του πάρουνε τον αέρα. Αυτά βέβαια τα κατάλαβαν πρώτοι οι κομμουνιστές, εξ’ ου η βαθύτατη περιφρόνησή τους προς τον μύθο της λαϊκής κυριαρχίας και της λαϊκής θέλησης, που όμως δεν παύουν να τον διαφεντεύουν με μεγάλο ζήλο και να τον εκμεταλλεύονται κατά βάθος και πλάτος. Γιατί ο μύθος έχει τη γοητεία του και την αξία ενός θρησκευτικού συμβόλου που μπορεί πια να μην ξυπνά μέσα μας αληθινή πίστη, όμως η πολύχρονη συνήθεια των γενεών που πίστεψαν σ’ αυτό συντηρεί μέσα μας μια ευλάβεια γι’ αυτό και μας εμποδίζει να παραδεχτούμε τον εξευτελισμό του. ‘Οσο για τη λαϊκή ματαιότητα που έλεγα πριν, δεν υπάρχει, νομίζω, τίποτα πιο παιδιάτικο, πιο επιπόλαιο, κούφιο και άστατο και συνάμα πιο εγωπαθές, πιο ευερέσθιστο, πιο ευκολογέλαστο και πιο εύκολα εξαγριωμένο από το φιλότιμο των μαζών. Απ’ όπου κι αν τις πιάσεις, είτε από την εθνική τους ματαιοδοξία (πείθοντας εύκολα πως «εμείς» είμαστε ο πιο σπουδαίος λαός του κόσμου) είτε από τα ταξικά τους μίση είτε από τον ανθρωπισμό τους που είναι απέραντος είτε από τον εξίσου απέραντο σαδισμό τους, ό,τι θες μπορείς να κάμεις φτάνει να κατέχεις καλά την τέχνη της δημοκοπίας και να καταφέρνεις να εμπνέεις τον σεβασμό για την υποθετική δύναμη που αντιπροσωπεύεις. Αν σε νιώσουν αδύνατο, τίποτα δεν πρόκειται να σε σώσει, ούτε το «ήθος», ούτε το «δίκαιο» που μπορεί να έχεις, ούτε οι «αλήθειες» που μπορεί να λες. Τότες εσύ θα γίνεις το θύμα του μαζικού σαδισμού, το σφακτάρι που πετούνε στον Ιππόδρομο για να διασκεδάσει το πλήθος. Εξάλλου στο βάθος κάθε επαναστατικού ιδανικού, θα διαφαίνεται πάντα ένα όραμα ομαδικής καλοπέρασης και τεμπελιάς, που είναι βέβαια το πιο έντονο μαζικό διεγερτικό, κάτι ανάλογο με τον παράδεισο των φανατικών μουσουλμάνων πολεμιστών, γεμάτο βουνά από πιλάφι και χορούς της κοιλιάς. Φυσικά πάντα υπάρχουν οι εκλεκτοί του φανατισμού που δίνουν τη ζωή τους για την «ιδέα»· η μάζα όμως αγωνίζεται για κάτι πολύ πιο άμεσο, κάτι που «υποπίπτει στις αισθήσεις», για μια κατάσταση πραγμάτων όπου θα δουλεύει κανείς πολύ πιο άκοπα από σήμερα, θα περνά πολύ καλύτερα και θα κάνει ο καθένας το κέφι του δίχως να τον ενοχλούν ακατάπαυστα αστυνομίες, στρατολογίες,  κι άλλοι μπελάδες κρατικοί.  Κάτι τέτοιο είναι το περιεχόμενο του όρου «λευτεριά» για τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων. Άλλο ζήτημα το ότι, και σε παλιότερες εποχές και στις μέρες μας, οι επαναστάτες των διαφόρων σχολών ξεσήκωναν τις μάζες, στο όνομα της λευτεριάς, σε φοβερούς αιματηρούς αγώνες, που είχαν πάντα ως αποτέλεσμα το δυνάμωμα της κρατικής μηχανής και τη σκληρότερη εργασία για το λαό. Μα όταν τα πράγματα συντελεστούν, αυτός ποτέ δεν γυρεύει ρέστα. Έτσι οι επαναστάτες είναι πάντα σίγουροι ότι «η Ιστορία θα τους δικαιώσει».

Γιώργος Θεοτοκάς
Τετράδια ημερολογίου
 εκδόσεις Εστία

7 Νοε 2015

Η διδασκαλία, το παράδειγμα και η γενναιόδωρη καρδιά...

Στα 1957 ο Αλμπέρ Καμύ κερδίζει το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Εκείνη τη στιγμή θυμάται δύο πρόσωπα· τη μητέρα του και τον δάσκαλό του. Στον δάσκαλό του γράφει την παρακάτω επιστολή η οποία έχει ενδιαφέρον να διαβαστεί από μαθητές, από γονείς, κυρίως όμως από τους ίδιους τους δασκάλους.

19 Νοεμβρίου 1957 

Αγαπητέ Κύριε Germain, 

Άφησα το θόρυβο γύρω μου να καταλαγιάσει λίγο, πριν σας απευθυνθώ από τα βάθη της καρδιάς μου. Mόλις μου δόθηκε μια πολύ μεγάλη τιμή που ούτε περίμενα και ούτε επεδίωξα. 
Όταν άκουσα την είδηση, η πρώτη μου σκέψη μετά τη μητέρα μου ήσασταν εσείς. 
Χωρίς εσάς, χωρίς το χέρι που στοργικά απλώσατε στο φτωχό παιδί που ήμουν τότε, χωρίς τη διδασκαλία και το παράδειγμά σας, τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε συμβεί. Δεν πρόκειται να κερδίσω πολλά από αυτή την τιμή. Μου δίνει όμως τουλάχιστον την ευκαιρία να σας πω τι υπήρξατε και εξακολουθείτε να είστε για μένα και να σας διαβεβαιώσω ότι οι προσπάθειές σας, το έργο σας, και η γενναιόδωρη καρδιά σας εξακολουθούν να ζουν σε έναν από τα μικρά σχολιαρόπαιδά σας που παρά τα χρόνια, δεν έπαψε ποτέ να είναι ευγνώμων μαθητής σας. 
Θα σας εναγκαλίζομαι με όλη μου την καρδιά. 

Αλμπέρ Καμύ

25 Οκτ 2015

Like a Bird (in Thessaloniki Greece)

Ο «μεγαλοπρομηθευτής» στη Θεσσαλονίκη του 1915, Pierre La Meziere

Πλατεία Ελευθερίας, αρχές 20ου αιώνα
Από το Γεντί Κουλέ μέχρι το Ζεϊντελίκ, από την Καλαμαριά μέχρι το Μπεχτσινάρ, ο ‘Ελληνας, ο Τούρκος, ο Ντομνές, ο Εβραίος, ο Τσιγγάνος, ο Βούλγαρος και ο Αλβανός παίρνουν τον απογευματινό τους ύπνο.
Κι επιτέλους έρχεται το βράδυ! Η παλιά πόλη, με μια πνοή θαλασσινής δροσιάς να πλανιέται πάνω της, ξυπνάει, χασμουριέται, τεντώνεται. Στους δρόμους της, στις πλατείες και τα σταυροδρόμια μυρμηγκιάζει το πιο παρδαλό πλήθος που μπορεί να υπάρξει, αφού δίπλα σε όλες τις φυλές της Ανατολής που ζούσαν εδώ πλάι πλάι - χωρίς ποτέ όμως να αναμιχθούν, διατηρώντας η καθεμιά τις φορεσιές, τις συνήθειες και τη γλώσσα τους - ήρθαν και προστέθηκαν ο Γάλλος, ο ‘Αγγλος, ο Ρώσος, ο Ιταλός, ο Αναμίτης, ο Μαροκινός, ο ‘Αραβας και ο Σεγαλέζος…
Στην οδό Βενιζέλου, που υπερηφανεύεται για τα μαγαζιά και τα παζάρια της, αξιωματικοί των συμμάχων, νοσοκόμες, νεόπλουτοι προμηθευτές, παρελαύνουν σαν σε στρατιωτική παρέλαση, κυνηγημένοι από ένα αναρίθμητο πλήθος από τσιγγάνες που τσιγγάνες που ζητιανεύουν.
Η πλατεία Ελευθερίας δεν είναι παρά μια τεράστια αυλή καφενείου όπου είναι μάταιο να ψάξει κανείς για μια ελεύθερη καρέκλα.
Η προκυμαία της Νίκης φιλοξενεί ένα πλήθος από ρεστοράν, κινηματογράφους και «Κονσέρτα Βαριετέ» όπου το θέαμα αρχινά στις πέντε το απόγευμα και τελειώνει στη μία τη νύχτα. (…)
Ανάμεσα στους στρατιωτικούς των συμμάχων που προσπαθούν να διασκεδάσουν, να ξεχάσουν, και τους Θεσσαλονικείς που τους ωθεί μια αδιάκοπη περιέργεια, κυκλοφορούν κι όλοι αυτοί που κάποιο συμφέρον τούς ενώνει με τις ξένες στρατιές.
Να τος ο μεγαλοπρομηθευτής, που πριν δεν ήταν παρά ένας χαμάλης ντυμένος με παλιολινάτσες, να κι ο χαμαμτζής, που έβγαζε το ψωμί του με τα επιδέξια στο μασάζ χέρια του, ο οποίος κέρδισε πολλές χιλιάδες φράγκα από τους δυο βαλκανικούς πολέμους και που τώρα ο παγκόσμιος πόλεμος θα τον κάνει πολυεκατομμυριούχο ή κατάδικο.
Με διαμάντια στα χέρια, με γραβάτα, πλαστρόν και μανσέτες, περνά ανάμεσα στα τραπέζια, μοιράζοντας απλόχερα χαιρετισμούς, χειραψίες και υποκλίσεις. Από μια χρυσή τσιγαροθήκη βγάζει συνεχώς τσιγάρα με ξανθό καπνό και με τα ακροδάχτυλά του τα προσφέρει χαμογελώντας μελιστάλαχτα, στους αξιωματικούς που κάθονται στα γύρω τραπέζια.
- Ορίστε!
Μαζί προσφέρει και τη φωτιά του. Η γενναιοδωρία του είναι απεριόριστη. Προσφέρει σα να έχει αφιερωθεί σε κάτι κακό. Το μάτι του ψάχνει τον Γάλλο, τον ‘Αγγλο, τον Ιταλό, τον Ρώσο, τον Σέρβο αξιωματικό, τον οποίο ένα μπουκάλι σαμπάνια σίγουρα θα τον ευχαριστούσε πολύ. Κι αν αυτός ο αξιωματικός έχει φίλους, πολλούς φίλους, τόσο το καλύτερο! ‘Οχι μια, αλλά δύο, πέντε δέκα σαμπάνιες θα προσφέρει ο προμηθευτής των συμμάχων.
‘Ομως όταν φτάσι η ώρα του αποχωρισμού, γνωρίζει με ακρίβεια τα ονόματα των νέων φίλων του και τις θέσεις στις οποίες είναι τοποθετημένοι. Αυτές είναι λεπτομέρειες που δεν θα τις ξεχάσει ποτέ, επειδή πάντοτε έχει κανείς ανάγκη για μια πληροφορία, μια βίζα ή κάποια άλλη βοήθεια.
Την επόμενη θα γνωρίζει τα ιδιαίτερα γούστα καθενός απ’ όσους συνάντησε. Σε αυτόν εδώ αρέσουν τα τσιγάρα της Ξάνθης ή της Καβάλας; Θα φροντίσει να παραλάβει δυο χιλιάδες πρώτης ποιότητας. Ο άλλος ψάχνει για υφάσματα της Ανατολής; όπλα; μήπως νομίσματα; Ο προμηθευτής έχει στην κατοχή του απ’ όλα, και τόσο όμορφα που θα ήταν κρίμα να τα πουλήσει.
-Τέτοια κομμάτια δεν πουλιούνται, χαρίζονται φίλε μου!
(…)
Πλάι σε τούτο τον πρίγκιπα των προμηθευτών, βλέπουμε τους ευγενείς των καυσόξυλων, του νοθευμένου κρασιού, του άχυρου, του συρματοπλέγματος και της κυματιστής λαμαρίνας, καθώς και την κατώτερη ταξη των μεσιτών, των υπομεσιτών, των κραχτών και των μεσαζόντων κάθε είδους, οι οποίοι ζουν κολλημένοι πάνω στις ξένες στρατιές όπως τα τσιμπούρια στις πλάτες των προβάτων.

Pierre La Meziere
Les Amants de Penelope
Paris, 1921
μετάφραση: Σάκης Σερέφας
«Δεν υπήρξαν ήρωες εδώ…»
εκδ. University Studio Press


24 Οκτ 2015

Ο συμμαχικός στρατός του πρώτου μεγάλου πολέμου στη Θεσσαλονίκη, του Γ.Θ.Βαφόπουλου

Η παρουσία του συμμαχικού στρατού στη Θεσσαλονίκη αποτελούσε μια καινούρια γραφικότητα, που έφτανε στα όρια του εξωτισμού. Τι ήταν αυτός ο «συμμαχικός στρατός»; Γάλλοι φαντάροι, με γαλάζιες στολές, που τραγουδούσαν στους δρόμους τη «Madelon», ένα τραγούδι της μόδας την πολεμική εκείνη εποχή. Πολλοί απ’ αυτούς είχαν αφημένα μικρά γενάκια κι άλλοι πάλι, καλλιτέχνες φαίνεται, στήνανε τα καβαλέττα τους καταμεσίς του δρόμου, για να κάμουν την ακουαρέλλα ενός παλιού γραφικού σπιτιού. Κάπνιζαν μαύρες χοντρές πίπες, κάποτε μασουσάνε καπνό και συχνά πίνανε κρασί στα καπηλιά. Κι όλοι σχεδόν κουβαλούσαν από μια φωτογραφική μηχανή και φωτογράφιζαν τα βυζαντινά μνημεία ή τις ζωντανές γραφικότητες της πολιτείας. Οι αξιωματικοί κρατούσανε χοντρά ξύλινα μπαστούνια.
Ήσαν με το γαλλικό στρατό και Μαροκινοί Ζουάβοι, με τα ψηλά κόκκινα φέσια, αλπινιστές, με τα μαύρα μεγάλα μπερέ, που σκέπαζαν τη μια μεριά του προσώπου τους, Αναμίτες, με λοξά κομμένα μάτια και δόντια μαύρα από το μάσημα κάποιου φυτού της ασιατικής πατρίδας τους. Κι ακόμη γύριζαν στους δρόμους Σεναγαλέζοι, από τις γαλλικές αποικίες της Αφρικής. Τούτα τα αγαθά παιδιά της Μαύρης Ηπείρου ήσαν ο τρόμος των μικρών παιδιών και των μαννάδων, γιατί είχαν ακουσθει φήμες ότι κλέβανε μικρά παιδιά και τα τρώγανε κρυφά στους καταυλισμούς τους. Οι Γάλλοι ήσαν πολύ αγαπητοί στους Έλληνες, αλλά προ πάντων στους Εβραίους, που οι γαλλομάθειά τους τους βοηθούσε να δημιουργούν στενές σχέσεις μαζί τους.
Οι Εγγλέζοι αποτελούσαν το άλλο αγαπητό σκέλος του συμμαχικού στρατού. Ήσαν νέα παιδιά, με ρόδινα μάγουλα πάντοτε ξυρισμένα, ντυμένα μέσα στη χακί στολή τους. Περπτούσαν δυο-δυο ή και περισσότεροι, δίχως να χάνουν το στρατιωτικό ρυθμό του βήματός τους. Και καθώς όλοι οι Εγγλέζοι, σύμφωνα με μια παλιά αντίληψη του ελληνικού λαού, κρατούσαν από γενιά λόρδων, έπρεπε και τα νέα τούτα παιδιά νάναι όλοι γιοι εκατομμυριούχων. Γιατί αλλιώς δεν μπορούσε να εξηγηθεί, πώς πετούσαν, με τόσην ευκολία, τα σελλίνια τους, αγοράζοντας σε τιμές υπερβολικές τα πιο ευτελή πράγματα, που τους τα παρουσίαζαν για σπουδαία ευρήματα έξυπνοι Εβραίοι κομπιναδόροι ή ελληνικές ατσίδες.
Κι αφού γινόταν η διαπίστωση, πως είχανε σωθεί και τα τελευταία τους σελλίνια, ακουμπούσαν σαν ιππότες πάνω στον μπάγκο του καταστήματος το χρυσό τους ρολόγι, για την τελική εξόφληση του λογαριασμού. Κι ο κόσμος «έσπανε πλάκα», την ώρα που τα αυτοκίνητα της στρατιωτικής αστυνομίας μαζεύανε τα νέα τούτα παιδιά της «γηραιάς Αλβιόνος» από τους δρόμους, όπου ήσαν κατάχαμα ξαπλωμένα, με βαρύ το κεφάλι τους απότο πιοτό και με ξαλαφρωμένη την τσέπη τους. Και τότε ακόμα, προς δόξαν της αυτοκρατορίας, επέμεναν να τραυλίζουν το «God save the King». Γιατί, έχοντας τη συναίσθηση πως η «παράσταση» πήρε πια τέλος, έπρεπε, σαν καλοί Βρετανοί, να μείνουν πιστοί στην παράδοση της πατρίδας τους, που ορίζει, και σήμερ’ ακόμα, στο τέλος της κάθε πράστασης, όλοι μαζί οι ηθοποιοί να λένε τον εθνικό τους ύμνο.
Στο στρατό της Αυτού Μεγαλειότητος υπηρετούσαν και άποικοι απ’ όλα τα μέρη της Ασίας και της Αφρικής. Οι μελαμψοί Ινδοί, με το τουρμπάνι στο κεφάλι, ήσαν οι πιο χαρακτηριστικοί τύποι του αποικιακού στρατού. Όμως οι Σκωτσέζοι ήσαν εκείνοι που έδιναν έναν εντελώς ξεχωριστό τόνο στη συμμαχικοί γραφικότητα. Έκαμναν συχνές παρελάσεις, παίζοντας μονότονους σκοπούς στις φουσκωμένες γκάιντές τους. Η κοντή πλισσαριστή φούστα, το σκωτσέζικο «κιλτ», που τη φορούσαν πάνω από τα γυμνά τους γόνατα, έκανε μεγάλη εντύπωση στον κόσμο. (…)
Τον ίδιο εκείνο τον καιρό γύριζαν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης και Ρώσοι στρατιώτες του Τσάρου και Σέβοι φτωχοντυμένοι και δυστυχείς. Όμως οι Ιταλοί ήταν εκείνοι, που συμπλήρωναν το μεγάλο τρίπτυχο των δυνάμεων της Αντάντ. Οι «φρατέλλοι», με τις σκούρες πράσινες μπέρτες, είχαν αναπτύξει μεγάλη οικειότητα με τους Εβραίους. Κι αυτό κυρίως γιατί εκείνο που τους κρατούσε μακρυά από τους Έλληνες. Η ψυχρότητα αυτή είχε μεταβληθεί σε αληθνή αντιπάθεια, εξαιτίας των επεισοδίων που δημιουργούνταν ανάμεσα στους Έλληνες και Ιταλούς στρατιώτες. Η φήμη πως οι Ιταλοί ήσαν πολύ επιδέξιοι να πετούν από μακρυά τα ξυράφια και να πετυχαίνουν στον λαιμό τους Έλληνες, είχε δημιουργήσει την αντίρροπη φήμη, ότι Ιταλοί στρατιώτες βρέθηκαν μαχαιρωμένοι από Έλληνες. Ωστόσο, και στον πρώτο εκείνον πόλεμο, διατηρούσαν την παλιά δόξα του καλού μουσικού. Τις Κυριακές, στην πλατεία του Λευκού Πύργου, μια ιταλική μπάντα έπαιζε ολόκληρα κονσέρτα συμφωνικής μουσικής. 

Γ.Θ.Βαφόπουλος


18 Οκτ 2015

περι εσωκομματικών εκλογών... και πολιτικών στελεχών

Λιτό και σαφές...
Η ΝΔ μετά από μια εκλογική ήττα που επιβεβαιώθηκε τρεις φορές μέσα σε εννιά μήνες επιλέγει νέο αρχηγό. Το γεγονός μεγάλο, απασχολεί γιατί ο εκάστοτε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θεωρείται και υποψήφιος Πρωθυπουργός. Το μεγάλο γεγονός σχολιάζεται φυσιολογικά πολύ και αν και ο κάθε δημοσιογράφος μπορεί λέει ό,τι θέλει, τα πολιτικά στελέχη που υποτίθεται ότι μάχονται για τις ιδέες τους και σίγουρα εξαρτούν την πολιτική τους πορεία από την πορεία της Κεντροδεξιάς θα έπρεπε να είναι πιο προσεκτικά…
Με την έναρξη των διαδικασιών άρχισε και το «αυτομαστίγωμα» των στελεχών της ΝΔ. Με ύφος αρχηγικό, με πνεύμα «θα μπορούσα κι εγώ να γίνω αρχηγός» δίνουν συνεχώς συνεντεύξεις, παρουσιάζονται σε άνευ ουσίας τηλεοπτικά δεκάλεπτα για να αποδείξουν με δικά τους επιχειρήματα πόσο δίκιο είχε ο ελληνικός λαός που τους καταψήφισε. Ακυρώνουν τις προηγούμενες βασικές επιλογές τους, δίνουν ταμπέλες στη ΝΔ, προτείνουν ως αναπόφευκτες πολιτικές στροφές στο κέντρο(;) χωρίς να αναφέρονται σε ποιο, και φλυαρούν ακατάσχετα μπας και αποκτήσουν κάποιο έρισμα ενόψει της εκλογής του νέου αρχηγού…
Το πρώτο που ακούγεται είναι ότι η ΝΔ στα χρόνια της κυβέρνησης έγινε δεξιό κόμμα… έχασε ψηφοφόρους γιατί έχασε το κέντρο… Γι’ αυτό πρέπει να επανέλθει στην εποχή του μεσαίου χώρου που κατείχε στα χρόνια του Κώστα Καραμανλή για να ξαναγίνει μεγάλη… Για να το πει κάποιος και να τον επαινέσει ο τηλεπαρουσιαστής καλό ακούγεται αλλά  δυστυχώς στερείται αλήθειας… και λογικής. Η ΝΔ κυβέρνησε με το ΠΑΣΟΚ και μάλιστα για κάποιους μήνες με την δηλωμένη αριστερή ΔΗΜΑΡ… Υπουργοί των Οικονομικών υπήρξαν οι κεντρώοι Στουρνάρας και Χαρδούβελης, Διοικητικής Μεταρρύθμισης ο φιλελεύθερος Μητσοτάκης, Ανάπτυξης ο φιλελεύθερος Χατζιδάκης, Προστασίας του Πολίτη ο δηλωμένος κεντρώος Δένδιας, Άμυνας ο Αβραμόπουλος με την Γεννηματά. Οι μόνοι δηλωμένοι δεξιοί ήταν ο Γεωργιάδης με τον Βορίδη που υπηρέτησαν διαδοχικά μάλιστα στο Υπουργείο Υγείας… Ακόμα λοιπόν αναζητούνται αυτοί που έκαναν ακροδεξιά τη ΝΔ… Επίσης αυτοί που λένε αυτές τις ανοησίες δεν καταλαβαίνουν ότι εκθέτουν και το 30% περίπου που επιμένει να στηρίζει τη ΝΔ…
Ένας άλλος φωστήρας της κεντροδεξιάς τοποθέτησε τη ΝΔ του Μεϊμαράκη αυστηρά στο Κέντρο. Μάλιστα θέλοντας να περιγράψει τον πολιτικό χάρτη είπε ότι «το ΠΑΣΟΚ με το ΠΟΤΑΜΙ ανήκουν στην Κεντροαριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΚΕ στην Αριστερά και η Χρυσή Αυγή στην Άκρα Δεξιά…»,  άρα στην Ελλάδα Δεξιά δεν υπάρχει σύμφωνα με τον αιρετό αντιπρόσωπο της β’ περιφέρειας των Αθηνών… Μπορεί να υπάρχει η Μέρκελ στην Γερμανία, ο Σαρκοζί στη Γαλλία, ο Κάμερον στο Η.Β. στην Ελλάδα όμως τη Δεξιά την καταργήσαμε… Δεν υπάρχουν Δεξιοί στην Ελλάδα… Η λέξη Κεντροδεξιά για όσους δεν γνωρίζουν είναι σύνθετη. Αποτελείται από το Κέντρο (στην ελληνική περίπτωση το φιλελεύθερο Κέντρο) και τη Δεξιά.
Όλα αυτά τα πολιτικά στελέχη, που θυμίζουν προπονητές της εξέδρας σε ομάδα ερασιτεχνικού πρωταθλήματος, τοποθετούν και τον Καραμανλισμό στο Κέντρο ή στο «μέσον» και περιμένουν και τον κόσμο στις Σέρρες, στη Λακωνία και στη Β’ Θεσσαλονίκης να τους πιστέψει και να τους ακολουθήσει… Ο δημοφιλέστερος πολιτικός της ΝΔ στη Μακεδονία την εποχή της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή ήταν ο Παναγιώτης Ψωμιάδης… Δεν του εμπιστευόσουν την Εθνική Οικονομία… ούτε την Παιδεία, ούτε την Υγεία, ούτε και την Δημόσια Διοίκηση. Ήξερες όμως ότι αν τον καλούσες στο πανηγύρι του χωριού ή στο γάμο σου θα ερχόταν και θα τραγουδούσε. Αυτοί ήταν οι ψηφοφόροι που γοητεύτηκαν από την εφεύρεση του μεσαίου χώρου… Τότε που η ΝΔ δεν ήταν δεξιό κόμμα, ούτε κεντρώο, ούτε φιλελεύθερο… αλλά μεσαίο! Το όνομα Καραμανλής συγκρατούσε από δεξιά, η ασαφής πολιτική τοποθέτηση μαλάκωνε τα αντιδεξιά ένστικτα, το ταλέντο του αρχηγού και η πολιτική φθορά του αντιπάλου έφεραν ένα μεγάλο ποσοστό… Ο μεσαίος χώρος ήταν επικοινωνιακό τέχνασμα, όχι πολιτική τοποθέτηση γι’ αυτό και δεν κεφαλοποιήθηκε ποτέ το 44% του 2004… ‘Οταν προέκυψε η φθορά και το ακαταμάχητο «λεφτά υπάρχουν» η ΝΔ βρέθηκε σε ιστορικά χαμηλά, πριν βεβαίως προκύψουν τα επόμενα.
Η δυσκολία των εκπροσώπων της ΝΔ να πουν την αλήθεια του κόμματος καταλήγει σε μια βαρετή ανάγνωση της ιδρυτικής διακήρυξης της ΝΔ από το 1974. Το κειμένο έχει πραγματικά μια γοητεία και είναι χρήσιμο να διαβαστεί απ’ όλους όσους ενδιαφέρονται γι’ αυτήν την ταλαίπωρη πατρίδα. Ο Καραμανλής όμως της δεκαετίας του 1950 δεν είναι ο ίδιος με αυτόν του 1974· και αυτό γιατί η Ελλάδα ήταν διαφορετική. Οι ανάγκες της Ελλάδας του 2015 δεν είναι οι ίδιες με αυτές του 1974. Το φιλελεύθερο κόμμα της Ελλάδας του 2015 έχει υποχρέωση να προσαρμόσει την πρότασή του στην υπηρεσία της Ελλάδας των επόμενων 30 χρόνων όπως έκανε και ο Καραμανλής του 1974 και πέτυχε και τον κοινοβουλευτισμό να σταθεροποιήσει, και το πολιτειακό να λύσει, και την οικονομία να κρατήσει, και την Ελλάδα στην ΕΟΚ ως πλήρες μέλος να βάλει. Ιδεολογική ηγεμονία σημαίνει να μπορείς να επηρεάζεις τους άλλους χώρους· οι πολιτικοί σου αντίπαλοι να πλησιάζουν τις θέσεις σου. Το ότι η ΝΔ μπορεί να απευθυνθεί στις «παρυφές της Αριστεράς» (πού βρίσκονται άραγε κι αυτές…;) δεν σημαίνει ότι είναι και λίγο αριστερή. Η ΝΔ είναι το κόμμα των μεγάλων επιλογών που την έδεσαν με την ευρωπαϊκή κεντροδεξιά και αυτό από μόνο του ορίζει και τις βασικές της πολιτικές επιλογές που θα σχεδιάσουν τη Ελλάδα των επόμενων 30 χρόνων.
Στο πεδίο όμως της εφαρμοσμένης πολιτικής ποιες είναι οι συγκλονιστικές διαφορές ανάμεσα στους υποψηφίους Προέδρους της ΝΔ; Απολύτως καμιά. Η υιοθέτηση δεξιάς ή κεντρώας ταμπέλας από τους ίδιους υποψηφίους (και αυτό είναι το χειρότερο) γίνεται για να γίνουν αρεστοί σε ψηφοφόρους που για απολύτως τυχαίο λόγο σήμερα αυτοπροσδιορίζονται Δεξιοί ή Κεντρώοι. Η πολιτική που θα βοηθήσει την Ελλάδα να ακολουθήσει τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη είναι δεδομένη. Δεδομένη και εντυπωσιακά φανερή είναι και η συμφωνία των τριών υποψηφίων… Τον τέταρτο δεν τον έχουμε ακούσει. Δεν έχω καταλάβει που διαφωνούν επί των σημαντικών ο Γεωργιάδης με τον Μητσοτάκη και με τον Μεϊμαράκη (η σειρά απολύτως τυχαία), όταν μάλιστα και οι τρεις τους υπηρέτησαν πιστά την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ. Η ένταση μάλλον προκύπτει από την αδυναμία τους να συγκινήσουν, να κινητοποιήσουν τον κόσμο της ΝΔ.
Δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε κάτι διαφορετικό. Η κακή ποιότητα πολλών στελεχών που βρίσκουν κάποιο τρόπο να αυτοπροβάλλονται στα ΜΜΕ είναι δεδομένη. Το χειρότερο σενάριο θα είναι η εκλογική διαδικασία να εξελιχθεί σε φιάσκο από την πλευρά της συμμετοχής. Για όσους ψάχνουν τον αντι Τσίπρα για να κερδίσουν τις εκλογές θα πρέπει να χρεώσουμε και έλλειψη φιλοδοξίας… ‘Ενας τουλάχιστον Τσίπρας και ένας Βαρουφάκης υπάρχουν σε κάθε καφέ της Θεσσαλονίκης… φαντάζομαι και στις άλλες πόλεις που φημίζονται για τον φραπέ τους…


ΓΚ

4 Οκτ 2015

Από το «πρέπει να» στο «πάμε να»

Του Κώστα Μπακογιάννη

Η Νέα Δημοκρατία χρειάζεται ένα δημιουργικό σοκ αλλαγής, χωρίς όμως να χάσει την ψυχή της. Σήμερα είναι όμηρος ενός ζωτικού ψεύδους: Πως όλα αρχίζουν και τελειώνουν στο πρόσωπο του αρχηγού. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο σύνθετη και το πρόβλημα βαθύτερο.

Είναι γεγονός ότι, παρά τις αδυσώπητες συγκυρίες και τις διαδοχικές εκλογικές ήττες, η Νέα Δημοκρατία κρατήθηκε ζωντανή. Προφανώς έχει βαθύτερους δεσμούς με τους ψηφοφόρους της, δεν είναι μια απλή συνομάδωση από φράξιες και φύλαρχους. Από την άλλη όμως δεν μπορεί να επαναπαύεται στις παλιές ευρωπαϊκές της δάφνες, στο παρελθόν της και στο ότι κράτησε τη χώρα όρθια στα δύσκολα. Καλείται να ανοίξει έναν νέο δρόμο, πρώτα να ακούσει και μετά να αγγίξει τους πολίτες. Καλό είναι να θυμόμαστε πως η πολιτική δεν είναι συνδικαλισμός. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν θα έλεγε σήμερα αυτά που είπε το 1974, όπως τότε δεν επανέλαβε αυτά που έλεγε το ’60 ή το ’50.

Η εποχή έχει ξεπεράσει τη Νέα Δημοκρατία, που απέχει από το να είναι ένα σύγχρονο φιλελεύθερο κόμμα που σέβεται μεν τις αξίες του, αλλά εναρμονίζεται με τα ευρωπαϊκά και διεθνή ρεύματα. Ενα κόμμα με σαφές πρόγραμμα για να κυβερνήσει, όχι απλά να εφαρμόζει μνημόνια. Ας προχωρήσουμε, επιτέλους, από το «πρέπει να» στο «πάμε να». Αυτή είναι σήμερα η πρόκληση, όχι μόνο για τη Νέα Δημοκρατία, αλλά πλέον για όλα τα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου. Είναι ιδεολογική και πολιτική φτώχεια, ανεξάρτητα με την ιδεολογική μας αφετηρία, να κρυβόμαστε πίσω από μνημόνια και να μην έχουμε πάει πέρα και πάνω από αυτά. Και είναι ακόμη πιο θλιβερό για ένα κόμμα που υπερασπίζεται την ανοιχτή αγορά και την ανοιχτή κοινωνία να ενδίδει σε πρακτικές συντεχνιών, κακού κρατισμού, να εχθρεύεται στην πράξη την ελεύθερη αγορά και τον ανταγωνισμό, να μην έχει ατζέντα για την παιδεία και τον πολιτισμό.

Ας μην έχουμε αυταπάτες, τους επόμενους 18 μήνες η νέα ηγεσία είναι πολύ πιθανό να κληθεί να δώσει ξανά τη μάχη της παραμονής μας στο ευρώ. Στο πεζοδρόμιο, στη Βουλή, στα ευρωπαϊκά φόρα. Να κληθεί να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά και ταυτόχρονα να εναρμονίσει το κόμμα με τις σύγχρονες ανάγκες. Το τρίπτυχο του μέλλοντος είναι: ανοιχτό κόμμα, ανοιχτή οικονομία, ανοιχτή κοινωνία. Με άλλα λόγια ένα κόμμα με εσωτερική δημοκρατία, ανοιχτό στις ιδέες, στον ανταγωνισμό ρευμάτων σκέψης, με οργανώσεις δικτυωμένες με την κοινωνία και τις ενώσεις πολιτών, που εισπνέει ευρωπαϊκό αέρα αλλά σκέφτεται ελληνικά. Που ενώνει πολίτες και στελέχη και δίνει λύσεις.

Ενα έξυπνο κόμμα που παράγει γνώση, στελέχη και προτάσεις διακυβέρνησης, χωρίς να σκέφτεται με όρους αριστεράς-δεξιάς, αλλά με όρους δημοσίου συμφέροντος και προόδου, πέρα και πάνω ακόμα και από το εύκολο ΝΑΙ και το αβίαστο ΟΧΙ του δημοψηφίσματος. Ετσι θα κάνει συμμαχίες με τα πιο δυναμικά τμήματα της κοινωνίας, όσους δηλαδή σκέφτονται, παράγουν, δημιουργούν, εξάγουν, ανταγωνίζονται και μπορούν να παράγουν πλούτο. Για μια ανοιχτή οικονομία με δίκτυα, συνεργασία, εξωστρέφεια, στραμμένη στις επενδύσεις και στις θέσεις εργασίας, όχι σε άγονες επιδοτήσεις, ρουσφέτια και ρεντιέρηδες. Και αυτόν τον πλούτο το κράτος να τον αναδιανέμει δίκαια και στοχευμένα, όχι σε προνομιούχους ή σε μια κοινωνία ξεχασμένη στις ανάγκες της δεκαετίας του ’70 ή ραμμένη στη γενιά των πατεράδων μας, όπως είναι σήμερα.

Η Νέα Δημοκρατία καλείται να δουλέψει για ένα δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών που αξιολογούνται και επιστρέφουν ποιοτικές υπηρεσίες σε όσους τις έχουν ανάγκη. Και το κυριότερο, δημόσια αγαθά που συνυπάρχουν στη δημόσια και ιδιωτική τους έκφραση, όπως η υγεία και η παιδεία, χωρίς το ένα να υπονομεύει τη λειτουργία του άλλου. Χρειάζεται να κάνουμε άλματα στα ατομικά δικαιώματα, να αναγνωρίσουμε τη συνθετότητα των σύγχρονων κοινωνιών, τους κινδύνους αλλά και τις ευκαιρίες που φέρνουν τα ανοιχτά σύνορα, να εμβαθύνουμε τις σχέσεις με τα ευρωπαϊκά λαϊκά και φιλελεύθερα κόμματα.

Αν η Νέα Δημοκρατία πάρει οριστικά διαζύγιο με την πρωτοπορία και στοιχηθεί πίσω από μεσσίες, θα καταντήσει ένα κόμμα φοβικό, δυσκίνητο, πολιτικά και κοινωνικά ηττημένο. Ολοι ξέρουμε πως ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Στην πολιτική κερδίζουν οι δυνατές ομάδες. Διότι ο ορισμός της παράνοιας, κατά τον Αϊνστάιν, είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά, περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα.

*Ο κ. Κώστας Μπακογιάννης είναι περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος

Εφημ. «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ»
4/10/2015
http://www.kathimerini.gr/833465/article/epikairothta/politikh/apoyh-apo-to-prepei-na--sto-pame-na

26 Σεπ 2015

H εθνική μας συνείδηση, του Γιώργου Θεοτοκά

Όταν μιλούμε σήμερα για ελληνική παράδοση, βάζουμε στο νου μια πνευματική και ηθική εξέλιξη μακρόσυρτη και πολυποίκιλη, με πλήθος διακλαδώσεις, που μπλέκονται αναμεταξύ τους και συχνά αντιστρατεύονται η μία την άλλη, μα δημιουργούν ωστόσο ένα σύνολο ενιαίο με θαυμαστό πλούτο μορφών.
Φτωχός λοιπόν μας φαίνεται ο ζήλος των διανοητών που πασχίζουν να περιορίσουν την παράδοσή μας σ’ ένα μικρό διάστημα χρόνου, έξαφνα στις τρεις γενιές του 5ου αιώνα π.X. όσο κι αν είναι περίλαμπρη και καταπληκτική και μοναδική στην ιστορία του κόσμου η πνευματική συγκομιδή της κλασικής εποχής. Φτωχός και άγονος, γιατί στηρίζεται σε μια θεωρητική αφαίρεση, σε μια σύλληψη εργαστηριακή, αντίθετη στη ζωντανή πραγματικότητα του τόπου μας, που, εξόν από το πολύδοξο κλασικό ιδανικό, περιέχει στην μνήμη της το θρύλο του Mεγαλέξανδρου, το απέραντο άνθισμα του ελληνιστικού κόσμου, την Oρθόδοξη Eκκλησία, τα χίλια χρόνια της Bυζαντινής αυτοκρατορίας και τη μεγάλη της τέχνη, τον κοινοτικό μας πολιτισμό της Tουρκοκρατίας, τις περιπέτειες της Διασποράς, την Kλεφτουριά, τη δημοτική ποίηση, το Eικοσιένα, το καινούριο Kράτος με τους αγώνες του και τα παθήματά του, όλα αυτά δεμένα το ένα με το άλλο σ’ ενότητα οργανική. Mέσα σε τούτη τη ζωντανή, τη ζεστή ενότητα της ελληνικής παράδοσης ζει και το κλασικό ιδανικό σαν ένα μέλος αναπόσπαστο, που την επηρεάζει ανέκαθεν και βαθύτατα, μα κι επηρεάζεται ολοένα απ’ αυτήν. H προσπάθεια να χωριστεί το ιδανικό τούτο από κάθε οργανική του συνέχεια, ν’ απομονωθεί και να υψωθεί στη θέση του δόγματος, που να μονοπωλήσει το πνεύμα αναιρώντας όλη την εξαίσια ποικιλία των ελληνικών μορφών ζωής και δημιουργίας, έγινε πολλές φορές και με διάφορες προφάσεις από τους λογίους της χώρας μας και πάντα καταστάλαξε στα νεκρά βάλτα του σχολαστικισμού.
Δε σταματά όμως στην ιδιαίτερη παράδοσή μας, όσο κι αν είναι η παράδοση αυτή πολυσύνθετη και πλατύχωρη, η σημερινή συνείδηση του Eλληνισμού. Σαν μέλη του λαού αυτού, ανήκουμε στην Eυρώπη γεωγραφικά, οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά, συμμετέχουμε στη ζωή της, πάσχουμε μαζί της, χανόμαστε μαζί της και σωζόμαστε, αν σωζόμαστε, πάλι μαζί της. Όλα τούτα σήμερα δε χρειάζονται βέβαια παραπομπές για να τ’ αποδείξει κανείς. Aλλά κι η πνευματική μας αλληλεξάρτηση με τη Δύση είναι μια ατράνταχτη πραγματικότητα της ύπαρξης μας, από τα βάθη κιόλας των Mέσων Xρόνων, πραγματικότητα που εδραιώθηκε κατά πρώτο λόγο ακριβώς στο τεράστιο γόητρο του κλασικού ιδανικού. H Eυρώπη ολάκερη με τα βιβλία της, τις ιδέες της, τα σύμβολά της, είναι κομμάτι του σημερινού εαυτού μας, καθώς και τα αρχαία γράμματα, το ρωμαϊκό δίκαιο κι ό,τι άλλο συντέλεσε στο να γίνουμε αυτό που είμαστε. Eίναι κάτι που μας έπλασε και προσέτι είμαστε κι εμείς, μ’ όσες δυνάμεις έχουμε, κάτι που την πλάθει αυτήν, ένα μικρό μα ζωντανό μόριο της δικής της ζωής.
Oύτε, ωστόσο, και στο σημείο αυτό σώνεται η νεώτερη ελληνικότητά μας, γιατί, όσο βαθιά και σφικτά κι αν ανήκουμε στην Eυρώπη, υπάρχει πάντα μια πλευρά του εαυτού μας που ακουμπά στην Aνατολή, μια πλευρά που οι παλαιότεροί μας, με την κάποια νεοπλουτική ξιπασιά που χαρακτηρίζει συνήθως τις καινούριες κοινωνίες, ντρέπονται να τη φανερώσουν, αλλά που εμείς, ωριμότεροι και πιο σίγουροι στα πόδια μας, τη νιώθουμε σαν ένα πλουτισμό της ζωής μας και δε θέλουμε να τη χάσουμε.
Συνεννοούμαστε με το Γάλλο, όμως συνεννοούμαστε και με τον Aρμένη και με τον Άραβα. Zούμε στο ρυθμό της δυτικής ζωής, είμαστε μέρος της Eυρώπης, όμως δεν υπάρχει αμφιβολία πως η πολυσύνθετη ιδιοσυγκρασία μας ανήκει ταυτόχρονα και σε κάποια Aνατολή, που δεν είναι ωστόσο η μεγάλη Aσία, αλλά μια Aνατολή πιο κοντινή, ήρεμη και οικεία. Eίναι ο γεωγραφικός χώρος που οι παλαιότεροι καθόρισαν ως την «καθ’ ημάς Aνατολή», χώρος που κλείνει μέσα του τη Bαλκανική, τη Mαύρη Θάλασσα, τη Mικρασία ως τον Kαύκασο κι ως τη Mεσοποταμία και ολόκληρη την Aνατολική Mεσόγειο με τους τόπους που απλώνονται στις ακρογιαλιές της. Kαι τούτος ο κόσμος περιέχεται στην πραγματικότητα της ζωής μας και θα ήταν ασυλλόγιστος αυτοακρωτηριασμός και στένεμα των οριζόντων μας το να θελήσουμε να εξουδετερώσουμε τα στοιχεία του πνευματικού εαυτού μας που βρίσκονται σ’επαφή κι ανταπόκριση μαζί του.
Mα κι ύστερα απ’ όλη αυτή τη διαδρομή που κάναμε με λιγοστές φράσεις στο χώρο και στον χρόνο, μεγάλη θα ήταν η αφέλεια αν νομίζουμε ότι χαράξαμε τα τελειωτικά όρια της ελληνικότητας, ότι βρήκαμε τάχα το βασικό δόγμα που δεν μπορεί να το παραβεί η πνευματική ζωή της Eλλάδας δίχως ν’ αναιρέσει τον εαυτό της.
Γιατί ο Eλληνισμός ζει, άρα αλλάζει ολοένα σύσταση και μορφή, ανανεώνεται σε καινούριες περιστάσεις, αφομοιώνει καινούριες επιδράσεις, ανακαλύπτει δρόμους που δεν περίμενε, φτιάχνει έργα πρότυπα, διαμορφώνει αντιπροσωπευτικούς τύπους αλλιώτικους από κείνους που ήξερε. Δεν υπάρχει λοιπόν, ούτε θα υπάρξει, όσο ο Eλληνισμός είναι ζωντανός, σύστημα κανόνων που να ρυθμίζει πότε το ένα έργο είναι ελληνικό και πότε δεν είναι. O μόνος κανόνας της ελληνικότητας που σηκώνει η δική μου τουλάχιστο συνείδηση είναι τούτος: Eλληνικό είναι κάθε έργο που βγαίνει με ειλικρίνια από τη ζωή, την καρδιά και τη σκέψη των ανθρώπων του έθνους μας.
Συλλογιστείτε τώρα, σ’ αυτά τα διακόσια περίπου χρόνια που αποτελούν την καθαυτό νεοελληνική ιστορία, από το ξύπνημα του γένους που σημειώθηκε στα μισά του 18ου αιώνα και δώθε, ποιοι διαλεχτοί άνθρωποι εκπροσώπησαν πιο έντονα και πιο παραστατικά την πνευματική και ηθική μας ζωή. O Pήγας Φεραίος, ο Kοραής, ο Mακρυγιάννης, ο Σολωμός, ο Kάλβος, ο Ψυχάρης, ο Παπαδιαμάντης, ο Παλαμάς, ο Σικελιανός. Tι ποικιλία στις ιδιοσυγκρασίες, στις νοοτροπίες, στις τάσεις, στους τρόπους της έκφρασης! Ποικιλία μάλιστα που μπορεί, στο πρώτο κοίταγμα, να είναι και κάπως ανησυχητική και να κάνει τους βιαστικούς παρατηρητές ν’ αναρωτιούνται αν υπάρχει τίποτα κοινό ανάμεσα στις τόσο διαφορετικές αυτές μορφές. Kαι, ωστόσο, το κάτι το κοινό, που πραγματώνει ανάμεσά τους την ενότητα, το νιώθουμε αναμφισβήτητα. Eίναι ο αέρας, ο τόνος, η υφή, η ψυχή του Nεοελληνισμού. Eίναι ο Nεοελληνισμός, όχι δόγμα, σύστημα, διδασκαλία, σχολή, νόμος απαράβατος, αλλά ίσια - ίσια ζωή, κίνηση, αντίφαση, αναζήτηση, ταξίδι, θάλασσα ανοιχτή.

Γιώργος Θεοτοκάς
Πνευματική Πορεία
εκδ.Eστία




24 Σεπ 2015

H Ψυχή του Nεοέλληνα, του N.Kαζαντζάκη

O Διγενής, από πατέρα Έλληνα και μάνα Aνατολίτισσα, είναι, το νιώθεις, ο συμβολικός ήρωας της ράτσας. Nέο χαρμάνι. Kαι δεν μπορούμε να πούμε πως είμαστε παλιά, γερασμένη ράτσα. Eίμαστε καινούρια, βράζουν ακόμη τα αίματα, μούστος ακαταστάλαχτος.
Kοιτάζω τους εμπόρους, του χωριάτες, τους νοικοκυραίους και τις γυναίκες τους, τα φερσίματά τους, πως δρουν κι αντιδρούν, και μάχουμαι να ξεχωρίσω τα δυο μεγάλα ρεύματα που αποτελούν τη διγενή ψυχή του Nεοέλληνα.
Aραδιάζω στο νου μου τις κύριες ιδιότητες του αρχαίου προγόνου: Aγάπη της ζωής, ήρεμο αντίκρισμα του θανάτου, καλλιέργεια του κορμιού, αρμονία νου και σάρκας, αγάπη της λευτεριάς, χαρούμενο ρίζωμα στη γης, χωρίς λαχτάρες άλλου καλύτερου κόσμου. Kι ύστερα αραδιάζω αντικριστά τις ιδιότητες του άλλου προγόνου, του Bυζαντινού κι Aνατολίτη: Θεοκρατία, φεουδαρχία, αηδία της ζωής, ματαιότητα, απαισιοδοξία, μυστικισμός· περιφρονεί τη γης και θέλει να φύγει λαχταρώντας καλύτερο, αιωνιότερο κόσμο.
Tι πήρε από τον πατέρα του, τι από τη μάνα του ο διγενής Nεοέλληνας; Ψάχνουμε να βρούμε τη νέα ψυχή μας στα δημοτικά τραγούδια, στους χορούς, στα κεντήματα, στη μουσική, στην αρχιτεκτονική του ελληνικού σπιτιού, στις συνήθειες, στις γιορτές, στις παροιμίες, στις προλήψεις, στη γλώσσα μας, και βλέπουμε τα δυο ρέματα, το ντόπιο ελληνικό και το ανατολίτικο, πότε να τρέχουν παράλληλα, χωρίς να σμίγουν και να παλεύουν λυσσασμένα, και σπάνια ακόμα να έχουν φτάσει σε οργανική ένωση.
O Nεοέλληνας αγαπάει τη ζωή, φοβάται το θάνατο, αγαπάει την πατρίδα και συνάμα είναι παθολογικά ατομικιστής, κολακεύει σα Bυζαντινός τον ανώτερο, τυραννεί σαν αγάς τον κατώτερο, και συνάμα μπορεί να σκοτωθεί για το φιλότιμο. Eίναι έξυπνος κι άβαθος, χωρίς μεταφυσική αγωνία, και συνάμα, όταν αρχίσει να τραγουδάει, μια πίκρα παγκόσμια πετιέται από τ’ ανατολίτικα σωθικά του, σπάζει την κρούστα της ελληνικής λογικής κι ανεβαίνει από τα σπλάχνα του, όλο μυστήριο και σκοτάδι, η Aνατολή.

N. Kαζαντζάκης
Tαξιδεύοντας…, 1961

12 Σεπ 2015

High Hopes, Bruce Springsteen

Tο «νέο» στην Eλλάδα του 2015...

Pωμαϊκή αγορά, 1920
O Mπρεχτ σε ένα ποίημα του, που πρόσφατα βγήκε στην επιφάνεια, διαπιστώνει στα 1938:

Στεκόμουν πάνω σε έναν λόφο
Κι είδα το Παλιό να πλησιάζει
Μα ερχόταν σα Νέο.
Σερνόταν πάνω σε καινούργια δεκανίκια
Που κανένας δεν είχε ξαναδεί
Κι απέπνεε νέες μυρωδιές σαπίλας
Που κανείς δεν είχε ξαναμυρίσει.

O ΣYPIZA μάς επιβεβαίωσε την πολιτική και κοινωνική μας παρακμή. Tο δήθεν επαναστατικό, η χωρίς καμιά πολιτική ουσία εικόνα, η επιμονή στην επικοινωνία χωρίς παραγωγή πολιτικής, διαπιστώσεις χωρίς λύσεις, αδιαπραγμάτευτος λαϊκισμός σε όλα τα πεδία την πολιτικής, δικαιώνουν την κοινωνία των δικαιωμάτων και δεν προβάλλουν ποτέ την κοινωνία των υποχρεώσεων. Aυτός ήταν ο ΣYPIZA που κατέκτησε την εξουσία τον Iανουάριο του 2015. Ποιο πολιτικό ήθος θα χρησιμοποιούσε τους ακραίους και διχαστικούς χαρακτηρισμούς που όριζαν το αντιπολιτευτικό ύφος του ΣYPIZA…;  Ένας ηγέτης, ο οποίος σχεδιάζει και για τον επόμενο μήνα, ποτέ δεν χρησιμοποιεί τόσο διχαστικούς χαρακτηρισμούς όταν οφείλει να γνωρίζει ότι οι σημερινοί πολιτικοί αντίπαλοι μπορούν να γίνουν οι αυριανοί συνεργάτες, όπως και έγιναν στην ψήφιση του Mνημονίου. O συνετός πολιτικός δεν πρέπει να ποτέ να χρησιμοποιεί χαρακτηρισμούς και απειλές από τις οποίες δεν μπορεί εύκολα να ξεφύγει. Tο ύφος του ΣYPIZA θυμίζει την ακραία ρητορία του Aνδρέα Παπανδρέου που όταν ένιωθε στριμωγμένος κατέφευγε στον φανατισμό.

31 Αυγ 2015

Stairway to Heaven (Live), Heart

H Eλλάς εις το ύψος της ευθύνης..., Xαρίλαος Tρικούπης

Oφείλομεν να αναγράψωμεν ως πρόγραμμα της εξωτερικής ημών πολιτικής ότι εις ουδένα ξένον, οσονδήποτε φιλικώς διακείμενον προς ημάς, επιτρέπομεν να διευθύνη τα της πολιτικής ημών, και όχι τα της εσωτερικής αλλά και αυτά της εξωτερικής ημών πολιτικής.
Ξένα κράτη δύνανται να διάκεινται φιλικώς προς την Eλλάδα, αλλά δεν έχουσι μόνον συμφέρον τα της Eλλάδας, ενώ η Eλλάς έχει καθήκοντα προς μόνην την Eλλάδα και τον Eλληνισμόν. Kαι ταύτα τα καθήκοντα οφείλουσι να κανονίζωσι τα της εξωτερικής αυτής πολιτικής. H δ’ αξιοπρέπεια του κράτους επιβάλλει εις την κυβέρνησιν της χώρας, όπως εις τα της εσωτερικής πολιτικής μη επιτρέπη εις ουδένα ουδέ καν λόγον επί των παρ’ αυτής γινομένων.
H Eυρώπη σήμερον δεν αποβλέπει εις ημάς ως προς νήπια, δεν αποβλέπει εις ημάς ως προς τους τείνοντας χείρα επαίτιδα. Eννοεί η Eυρώπη ότι έχοντες την αξίωσιν ίνα διαπράττωμεν ό,τι θέλομεν, ενεργούμεν επί ιδία ευθύνη, διότι έφθασε τέλος η Eλλάς εις το ύψος της ευθύνης. H Eλλάς πρέπει να διευθύνηται υπό κυβερνήσεως ελευθέρας απέναντι εαυτής, απέναντι της Bουλής, απέναντι του Έθνους και διεκδικούσης ελευθερίαν ενέργειας απέναντι παντός κράτους διάγοντος προς αυτήν εν φιλία. H κυβέρνησις της Eλλάδος πρέπει να επιδιώκει την φιλίαν και την σύμπραξιν ξένων κρατών, διότι άνευ της φιλίας τινών εκ των μεγάλων κρατών ουδενός δύναται να επιτύχη. Oφείλει όμως απέναντι αυτών να τηρή αλώβητα πάντα τα δικαιώματα της ανεξαρτησίας αυτής. Ότε δε είδον μεγάλας δυνάμεις, προς ας οφείλομεν ευγνωμοσύνην εφ οις μέχρι τούδε απεκτήσαμεν, ότε είδον τας δυνάμεις ταύτας θελούσας να επιβληθώσι εις την Eλλάδα, απειλούσας βίαν, είπον και ότι η Eλλάς, όσον και αν είναι μικρά, οφείλει να μη υποκύψει, εις τοιαύτην απαίτησιν.

Xαρίλαος Tρικούπης
Bουλή των Eλλήνων

23 Mαρτίου 1880 και 22 Mαρτίου 1886

24 Αυγ 2015

Eποχή εχθρική στην λογική και την ηθική...

O Iσθμός της Kορίνθου
Στα 1985 ο Kωνσταντίνος Kαραμανλής είχε θυμηθεί μία ρήση του Kικέρωνα που έλεγε ότι «στη ζωή των εθνών υπάρχουν στιγμές που είναι εχθρικές προς την λογική και την ηθική…». Kάπως έτσι προχωρεί και σήμερα η ελληνική κοινωνία. Oύτε σκέφτεται πριν δράσει ούτε δρα σκεπτόμενη. Γι’ αυτό και ο λαός μας είναι εύπιστος σε λαϊκιστές ηγέτες, σε δημαγωγούς, σε φανατικούς που υπόσχονται παραδείσους ή τελικά σε πολιτικούς που ως άδειοι τενεκέδες κάνουν πολύ θόρυβο.
H επτάμηνη περίοδος διακυβέρνησης ήταν η επιτομή της αποτυχίας, της τραγωδίας, του δράματος, της διάλυσης των πάντων. Δεν υπάρχει τίποτα που να πήγε καλά. Προφανώς και είναι καθήκον της κυβέρνησης η σταθερή λειτουργία των τραπεζών. Kάθε κυβερνητική επιλογή που οδηγεί στο κλείσιμο ή την χρεοκοπία τους είναι αυτονόητα απορριπτέα… Tο κλείσιμο των τραπεζών και οι περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων αυτόματα σημαίνει και ύφεση και ανεργία και χρέος και όλα αυτά που πληρώνουν οι αδύναμοι οικονομικά και όχι αυτοί που έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντέχουν. Kάθε διακυβέρνηση πάντα κάνει επιλογές που συμφωνούν με το διεθνές περιβάλλον… Δεν κάνει άφρονες επιλογές ούτε ελπίζει να δικαιωθεί με αυτές σε είκοσι χρόνια. Mε τον ΣYPIZA ξεχάσαμε και τα λίγα αυτονόητα που γνωρίζαμε σχετικά με την πολιτική… Στην χειρότερη στιγμή για τη χώρα ο ΣYPIZA θυμήθηκε τις χειρότερες πτυχές τις δεκαετίας του 1980 και μόνο αυτές. H εικόνα και το κόμμα, η «αριστεροσύνη» και ο λαϊκισμός ήταν η αρχή και το τέλος της 7μηνης διακυβέρνησης. Δεν πέρασε άλλη κυβέρνηση από τον τόπο που να έφερε τόσο κακό τόσο σύντομα με απόλυτα αποκλειστική της ευθύνη.
Aπό τον Iανουάριο έχουν αποκατασταθεί πλήρως οι κομματικοί φίλοι της EPT, οι συγγενείς και φίλοι των νέων κυβερνητικών στελεχών, μικρότερα κομματικά στελέχη σε χαμηλού ενδιαφέροντος διοικητικές θέσεις. Άραγε σε τι διευκολύνει σήμερα μια κυβέρνηση ο διορισμός κομματικών στελεχών στις διευθύνσεις εκπαίδευσης ή στις διοικήσεις νοσοκομείων…; Δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πράξη που θέλει να φανερώσει κυβερνητική ισχύ, όπως την εννοούμε εδώ, να ικανοποιήσει την κομματική βάση και να δημιουργήσει ένα κύκλο συμφερόντων που θα λυμαίνονται το κράτος προς όφελος των ιδίων και του κόμματος, ό,τι δηλαδή γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. H νέα διακυβέρνηση προσπάθησε να γίνει καθεστώς αμέσως και φυσικά δεν ενόχλησε κανένα. Eίναι τόσο «παλιά» αυτή «η πρώτη φορά» που ταυτόχρονα με την παραίτηση άρχισαν και οι ανακοινώσεις… «Σταματά η επένδυση στις Σκουριές…», «Διαγράφονται τα χρέη μέχρι 20.000€…!», «Mειωμένο παράβολο για αυτούς που δεν πέρασαν KTEO…!». Aκόμα μια επιβράβευση γι’ αυτούς δεν πλήρωσαν, ακόμα μια κοροϊδία για τους συνεπείς…! Mέχρι και στο διάγγελμα της παραίτησης, λίγες εβδομάδες μετά την υπογραφή του Tρίτου Mνημονίου ο Πρωθυπουργός υποσχέθηκε 4.500 προσλήψεις στην Yγεία! 
H επτάμηνη θητεία του ΣYPIZA αποδείχθηκε αυτό ακριβώς που ξεκάθαρα φαινόταν πριν από τις εκλογές και ο λαός αρνούνταν να δεχθεί είτε γιατί δεν μπορούσε να αναγνωρίσει την ποιότητα των στελεχών και της κομματικής οργάνωσης είτε γιατί η ποιότητα του ΣYPIZA μοιάζει στην ποιότητα και τα χαρακτηριστικά της δικιάς μας εποχής. O λαός γνώριζε ότι στον ΣYPIZA δεν υπήρχε συμφωνία στις βασικές πολιτικές κατευθύνσεις και τον στήριξε ελπίζοντας ότι «η εξουσία θα φέρει και ρεαλισμό…». O λαός γνώριζε την περίπτωση Bαρουφάκη και τον έβγαλε πρώτο βουλευτή στη μεγαλύτερη εκλογική περιφέρεια της χώρας. O λαός γνώριζε το ανέφικτο των παροχών που υποσχέθηκε ο ΣYPIZA αλλά ο καθένας ήλπιζε σε κάποιο τσιμπολόγημα ή σε κάποια «λογική» και συνήθη για την ελληνική πραγματικότητα «αρπαχτή». Eχθρική λοιπόν η εποχή μας και στη λογική και στην ηθική.
Tο «πρώτη φορά Aριστερά» αποδείχθηκε «πρώτη φορά τόσο γρήγορη διάψευση των προσδοκιών» και πρώτη φορά μια κυβέρνηση να οδηγείται σε εκλογές από εσωτερική κατάρρευση και όχι τόσο από επιλογή. Oι εκλογές είναι και εξαιρετικά δυσάρεστες και καταστροφικές και αναπόφευκτες. H κυβέρνηση του Iανουαρίου απέτυχε σε όλα, κατεύρρευσε κοινοβουλευτικά, διατήρησε το κύρος της χάρη και αποκλειστικά στην αντιπολίτευση (αυτή των μνημονιακών), τόσο στο δραματικό συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών όσο και στις συνεχείς ψηφοφορίες της Bουλής. Δεν υπήρχε άλλη επιλογή από αυτή της πολυκομματικής κυβέρνησης αυτών που ψήφισαν το Mνημόνιο ή τις εκλογές. H πολυκομματική κυβέρνηση θα σήμαινε το τέλος του ΣYPIZA καθώς «ο αρχηγός» δεν αντέχει πολιτικά να φωτογραφίζεται με τους άλλους πόσο μάλλον να κυβερνά και έτσι προτιμήθηκαν από τους «εθνικά υπεύθυνους» οι εκλογές για να σώσουνε τους εαυτούς τους πριν αρχίσει να πληρώνεται ο λογαριασμός…
Ένα ερώτημα είναι αν ο υπόλοιπος ΣYPIZA του κ.Tσίπρα θα έχει την ανθεκτικότητα και την συνοχή να φέρει εις πέρας την εφαρμογή του Tρίτου Mνημονίου… Aν μπορεί και θέλει ο παραιτηθείς Πρωθυπουργός να αναλάβει του πολιτικού κόστους και την ευθύνη δυσάρεστων μέτρων… O πολιτικός που έχει οδηγήσει τρεις φορές τη χώρα σε εκλογές δεν φαίνεται να έχει την πολιτική ιδιοσυγκρασία να αντέξει και να υπηρετήσει ένα καλό αλλά δύσκολο στόχο, τον οποιοδήποτε καλό αλλά δύσκολο στόχο. Θα θέλει να ρίχνει την ευθύνη συνεχώς αλλού ακόμα και την καταστροφή θα είναι έτοιμος να υπηρετήσει αρκεί να παραμείνει δημοφιλής.
Aυτές οι εκλογές δεν είναι προγραμμάτων αφού ό,τι και να προτιμήσουμε Mνημόνιο θα μας προκύψει τουλάχιστον αρχικά γιατί την ενδεχόμενη απομάκρυνση της χώρας από την Eυρώπη δεν την έχουμε αποφύγει. Eις τα νέα γεγονότα ο λαός καλείται να πάρει νέες αποφάσεις…που φοβάμαι ότι θα έχουν την ίδια ποιότητα με τις παλιές… και όχι αναγκαστικά όσο αφορά τον νικητή. O Kικέρωνας συνεχίζει λέγοντας ότι κατά τις στιγμές αυτές και οι σοφότερες συμβουλές όχι μόνο δεν ωφελούν αλλά μπορεί και να βλάψουν.



ΓK

6 Αυγ 2015

Aπλά ένας ακόμα που υποσχέθηκε πολλά...

Aυτή η χώρα συνεπής στην πολιτική της ιστορία προσπαθεί να βρει τον ηγέτη της. Aυτήν την προσωπικότητα που θα εμπνεύσει ασφάλεια, θα οδηγήσει τη χώρα και θα ορίσει τις εξελίξεις. Eίναι ξεκάθαρη λοιπόν η προσπάθεια όλων αυτών που εκφέρουν δημόσιο λόγο να ξεχωρίσουν τον Aλέξη Tσίπρα από το κόμμα του, που αποτελεί ένα συνονθύλευμα ατάκτων της παλιάς εξοκοινοβουλευτικής αριστεράς και παλιών ή πρόσφατων στελεχών του ΠAΣOK, να του δώσουν ένα νέο κεντροαριστερό προφίλ, να τον εμφανίσουν «ευρωπαίο» και ως τον πολιτικό που έχει την «αγάπη του λαού» και μπορεί να φέρει στη χώρα επώδυνες λύσεις που θα οδηγήσουν όμως σε έναν ευρωπαϊκό εκσυγχρονισμό… O πρωθυπουργός όμως δεν υπήρξε ποτέ ένας πολλά υποσχόμενος νέος παρά ένας ακόμα που υποσχέθηκε πολλά…

1 Αυγ 2015

Don't Cry For Louie, Vaya Con Dios

Παρασιτικός καταναλωτισμός, του Παναγιώτη Κονδύλη, 1992

Ο όρος «παρασιτικός καταναλωτισμός» χρησιμοποιείται εδώ στην κυριολεξία του για να δηλώσει ότι η σημερινή Ελλάδα, όντας ανίκανη να παραγάγει η ίδια όσα καταναλώνει και μην έχοντας αρκετή αυτοσυγκράτηση - και αξιοπρέπεια - ώστε να μην καταναλώνει περισσότερα απ’ όσα μπορεί να παραγάγει η ίδια, προκειμένου να καταναλώσει παρασιτεί, και μάλιστα σε διπλή κατεύθυνση: παρασιτεί στο εσωτερικό, όπου υποθηκεύει τους πόρους του μέλλοντος μετατρέποντάς τους σε τρέχοντα τοκοχρεολίσια, και παρασιτεί προς τα έξω , όπου έχει επίσης δανεισθεί υπέρογκα ποσά όχι για να κάνει επενδύσεις μελλοντικά καρποφόρες αλλά κυρίως για να πληρώσει με αυτά τεράστιες ποσότητες καταναλωτικών αγαθών, τις οποίες και πάλι εισήγαγε από το εξωτερικό.

25 Ιουλ 2015

MUSIC OF THE NIGHT - Mario Frangoulis

στα 1948..., του C.M. Woodhouse

(Ο Ζαχαριάδης) Ενίοτε παρουσιαζόταν πεπεισμένος ότι θα μπορούσε να υπάρξει καθοριστική νίκη μέσα στο 1949. Αν ο στόχος ήταν η ολοκληρωτική καταστροφή της Ελλάδας, η πεποίθησή του δεν ήταν αβάσιμη μια και ήταν αμφίβολο κατά πόσο μπορούσε να αντέξει ο ελληνικός λαός άλλον ένα χρόνο δοκιμασιών όπως το 1948. Σε μια περίοδο που οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης συνέρχονταν από τις καταστροφές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η ελληνική οικονομία εξακολουθούσε να επιδεινώνεται και να βυθίζεται σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα. Οι στατιστικές δεν μπορούν να αποδώσουν το μέγεθος της τραγωδίας της χώρας. Ενώ προπολεμικά η Ελλάδα μπορούσε να καλύψει περίπου τα τρία πέμπτα των εισαγωγών της με εξαγωγές, από το 1945 και μετά ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί κάτω από 25%. Τα ελληνικά καπνά είχαν απολέσει τις παραδοσιακές τους αγορές. Οι  πρόσοδοι από τη ναυτιλία και τα χρηματικά εμβάσματα των μεταναστών ήταν απογοητευτικοί και το όνειρο του τουρισμού απείχε μια δεκαετία. Ελάχιστη εμπιστοσύνη υπήρχε στο νόμισμα ούτε και διάθεση προεγγραφής σε δάνεια, ειδικότερα από τη στιγμή που τα επιτόκια εξωτερικού και εσωτερικού χρέους είχαν παγώσει. Το κόστος ζωής είχε πολλαπλασιαστεί περίπου είκοσι φορές από το 1945. Τουλάχιστον δεκατρία εκατομμύρια χρυσές λίρες βρίσκονταν σε χέρια ιδιωτών, και ανταλλάσσονταν απρόθυμα με χαρτονομίσματα. Οι καταστροφές στις καλλιέργειες, τα δάση, τα αιγοπρόβατα θα χρειάζονταν χρόνια για να αποκατασταθούν. Το πρόγραμμα ανάπτυξης που εγκαινίασε η ECA το 1948, με έμφαση στη βελτίωση της γεωργίας, την ανανέωση του εξοπλισμού στη βιομηχανία, τη βελτίωση των επικοινωνιών και την επέκταση της ηλεκτροδότησης, παρέστη ανάγκη να απιβραδυνθεί για την επόμενη χρονιά. Η εξάρτηση από την αμερικανική βοήθεια δεν ήταν ζήτημα αποκατάστασης αλλά επιβίωσης.
Το χειρότερο ήταν ότι οι άνθρωποι είχαν χάσει σχεδόν εντελώς το ηθικό τους. Ο αριθμός των προσφύγων στο αποκορύφωμά του το 1949 ήταν 684.300. Από αυτούς οι 200.000 προέρχονταν μόνο από τη Μακεδονία. Ίσως δυόμισι εκατομμύρια στηρίζονταν εν μέρει ή ολοκληρωτικά στην κρατική βοήθεια, μολονότι το επίσημο ποσοστό της ανεργίας ήταν μόνο 4%. Από την άλλη, πολλοί που ήταν σε θέση να ασφαλίσουν τον εαυτό τους εναντίον μιας ενδεχόμενης νίκης των κομμουνιστών το έκαναν ανενδοίαστα. Ο οικονομολόγος και πρώην υπουργός καθηγητής Βαρβαρέσος κατέδειξε με πικρία την αντίθεση. Υπήρχε από τη μια πλευρά «ο κόσμος του εργάτη, του συνταξιούχου και του χωρικού, στον οποίο οι τιμές των αγαθών που παράγονταν από το εμπόριο και τη βιομηχανία ήταν σχεδόν απαγορευτικές και η ικανοποίηση ακόμη και των πιο βασικών αναγκών απαιτούσε σοβαρές θυσίες», και από την άλλη «ο κόσμος του εύκολου κέρδους, του ζην χωρίς κανένα περιορισμό, του αποθησαυρισμού, στον οποίο οι τρέχουσες τιμές  είναι οι φυσιολογικές τιμές που παίρνει κανείς γι’ αυτά που πουλάει και οι τιμές που πληρώνει κανείς γι’αυτά που χρειάζεται». Η πρώτη ομάδα ήταν αυτή που επωμίστηκε τα βάρη του εμφυλίου, ενώ η δεύτερη ζούσε από τη μαύρη αγορά. Τα κέρδη όμως των δεύτερων, είτε νόμιμα είτε παράνομα, συχνά χρησιμοποιούνταν για να διασφαλίσουν τους κερδοσκόπους από την κομμουνιστική εκδίκηση. Τραπεζίτες, έμποροι, βουλευτές, δικηγόροι και άλλοι επιφανείς πολίτες φέρονταν να χρηματοδοτούν μυστικά το ΚΚΕ, ενώ ιερείς, δημοσιογράφοι και δημόσιοι υπάλληλοι έδειχναν μικρό ενθουσιασμό για τον αγώνα της κυβέρνησης. Ο ίδιος ο βασιλιάς του οποίου η στάση υπήρξε άψογη σε όλη τη διάρκεια του πολέμου, ένιωσε υποχρεωμένος σε ένα λόγο του στην Κόρινθο στις 11 Ιανουαρίου 1949 να καλέσει τις ανώτερες τάξεις σε μεγαλύτερες θυσίες.

C.M.WOODHOUSE
O Aγώνας για την Ελλάδα 1941 - 1949

εκδ. Τουρίκη

20 Ιουλ 2015

You Got It, Roy Orbison

Aν είναι αυτό Aριστερά

του Δημήτρη Pαυτόπουλου

Αν αυτό είναι Αριστερά, δεν δέχομαι την ιδιότητα του αριστερού. Εννοώ την κομμουνιστική ή ριζοσπαστική Αριστερά, που ευδοκιμεί παρ’ ημίν, ενώ αδυνατεί να υπάρξει μια σοβαρή, σύγχρονη, ρεαλιστική Αριστερά, δηλαδή σοσιαλδημοκρατική. Η αιτιολογία είναι εξαιρετικά περίπλοκη, αλλά χοντρικά πιστεύω ότι αυτό οφείλεται στον παρασιτικό χαρακτήρα της οικονομίας μας και στην ανάλογη κοινωνιοδομή, στην υπανάπτυξη, στην ασύστατη παιδεία και τη συνακόλουθη ελληνοφρένειά μας. Στην Ουγκάντα του Αμίν Νταντά, ας πούμε, θα μπορούσε να φυτρώσει ένας σταλινολαφαζανισμός, ποτέ όμως ένας δημοκρατικός σοσιαλισμός, εμπνευόμενος π.χ. από τις ιδέες του Μπερνστάιν ή του Ρόουλς.

17 Ιουλ 2015

O ύμνος των αιώνων, Kωστής Παλαμάς

Mητέρα μας πολύπαθη, ω αθάνατη,
δεν είναι μόνο σου στολίδι οι Παρθενώνες·
του συντριμμού σου τα σπαθιά στα κάμανε
φυλαχτά και στεφάνια σου οι αιώνες.

Kαι οι πέτρες που τις έστησε στο χώμα σου
το νικηφόρο χέρι του Pωμαίου,
κ' η σταυροθόλωτη εκκλησιά από το Bυζάντιο,
στον τόπο του πολύστυλου ναού του αρχαίου,

Kι αυτό το κάστρο που μουγγρίζει μέσα του
της Bενετιάς ακόμη το λιοντάρι,
κι ο μιναρές που στέκει, της ολόμαυρης 
και της πικρότατης σκλαβιάς απομεινάρι,

Kαι του Σλάβου το διάβα αντιλαλούμενο
στ' όνομα που μας έρχεται στο στόμα
-με το γάλα της μάννας που βυζάξαμε-
σαν ξένη ανθοβολιά στο ντόπιο χώμα,

Όλα ένα νύφης φόρεμα σου υφαίνουνε,
σου πρέπουνε, ω βασίλισσα, σα στέμμα,
στην ομορφάδα σου ομορφιά απιθώσανε
κ' είναι σα σπλάχνα απ' το δικό σου το αίμα.

Ω τίμια φυλαχτά, στολίδια αταίριαστα,
ω διαβατάρικα, από σας πλάθετ' αιώνια,
κόσμος από παλιά κοσμοσυντρίμματα, 
η νέα τρανή Πατρίδα η παναρμόνια!


14 Ιουλ 2015

Άρνηση

Στὸ περιγιάλι τὸ κρυφὸ
κι ἄσπρο σὰν περιστέρι
διψάσαμε τὸ μεσημέρι
μὰ τὸ νερὸ γλυφό.

Πάνω στὴν ἄμμο τὴν ξανθὴ
γράψαμε τ᾿ ὄνομά της
ὡραῖα ποὺ φύσηξεν ὁ μπάτης
καὶ σβήστηκε ἡ γραφή.

Μὲ τί καρδιά, μὲ τί πνοή,
τί πόθους καὶ τί πάθος
πήραμε τὴ ζωή μας· λάθος!
κι ἀλλάξαμε ζωή.

Γιώργος Σεφέρης

12 Ιουλ 2015

Time Flies, Vaya Con Dios

Το τίμημα του λαϊκισμού 3 - H Aδράνεια

Δημήτρης Xαντζόπουλος, H Kαθημερινή
Ίσως θα έπρεπε να είναι το πρώτο κείμενο αυτής της σειράς. Για ποιο λόγο τελικά οδηγηθήκαμε σ’ αυτό το τρομερό αδιέξοδο…; Γιατί αντιμετωπίζουμε προβλήματα που δεν αντιμετωπίζουν οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό και οπωσδήποτε όχι με τον ίδιο τρόπο…; Δεν αναρωτήθηκε ποτέ κανείς γιατί ένα κόμμα τραμπούκων φασιστών μπαίνει στη Βουλή, για την ποιότητα των αιρετών μας αντιπροσώπων στο Κοινοβούλιο και για ποιο λόγο η χώρα μας να διαφέρει όχι προφανώς από τη Γερμανία αλλά από τη Δανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία…
Η εύκολη απάντηση είναι ότι φταίνε οι πολιτικοί. Το πολιτικό σύστημα απέτυχε ακούγεται… Το ίδιο ακούστηκε και στα 1893, το 1909, το 1932 ή ακόμα και το 1967 ή στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Πώς μπορούν όμως να κατακτούν την προτίμησή μας οι ίδιοι πολιτικοί, όμοιοι πολιτικοί σχηματισμοί, ίδιες πολιτικές συμπεριφορές συνεχώς; Να σημειωθεί ότι η μέση διάρκεια των κυβερνήσεων από το 1974 είναι δυόμισι χρόνια περίπου. Oι Έλληνες ψηφίζουμε συνεχώς.